İlk Türk Devletlerinde Ordu

16.11.2019 / Tarih / Genel

Türk toplumunda ordu-millet anlayışı ilk toplumdan beri vardır. İlk Türklerde eli silah tutan kadın erkek herkes asker sayılmıştır.

Türk tarihine bakıldığında ilk düzenli ordu Mete Han zamanında onluk sisteme göre oluşturulmuştur. Onluk ordu sistemi günümüzde birçok devlet tarafından kullanılmaya devam ediyor. Onluk ordu düzeninde on bin askerden oluşan gruba tümen deniyor. Tümenler de binlere ayrılıyor. Ardından yüzler ve onlar şeklinde bölünme devam ediyor.

Mete Han zamanında kurulan ordu, Mete Han’ın olmadığı zamanlarda Yebgu (Hükümdarın kardeşi) ya da Tigin (Hükümdar çocukları) tarafından komuta edilmekteydi.

Mete Han tarafından kurulan ilk düzenli ordu da askerler ok, mızrak, kılıç ve kalkanı ağırlıklı olarak kullanmışlardır. Mete Han tarafından icat edilen ıslık çalan ok ve çift kavisli oklar da zamanla Türk ordusunda yer almıştır.

Mete Han döneminden önce Türk ordularında süvari olarak tanımlanan atlı askerler göze çarpıyor. Türk ordusunun çoğunu atlı askerler oluşturuyordu. Çok az yaya askerler mevcuttu. Yaya askerlerine Türk ordusunda Yelme adı veriliyordu. Yelmelerin görevi ise düşman ile ilgili bilgi toplamak ve keşif yapmaktı.

 Türk savaş sistemi hareket ve sürat üzerine kurulmuştu. Türk Ordusu savaş sırasında üçe bölünürdü. Sağ ve solda kalan iki gruba Şad adı verilen komutanlar önderlik ederdi. Şadlar ise orta alanda kalan merkez grubundan komuta alarak hareket ederlerdi.

Türk ordularında en büyük destekçi atlardır. Türk ordusu savaş alanını savaştan önce gelip atları ile turlar ve ona göre strateji yaparlardı. Türk ordusunda Mete Han döneminde kullanılan stratejilerden bir tanesi de düşmanı pusuya çekmekti. Öncü birlik düşmana saldırır ve yenilmiş numarası yaparak düşmanı peşine takardı. Öncü birlik peşlerindeki düşman ile birlikte pusu kurulan yere gelir ve düşman mağlup edilirdi.

Türkiye'de Türk Kara Ordusu'nun kuruluş tarihi, Yeniçeri Ocağı’nın kurulduğu 1363 yılı olarak kabul edilmekteydi. Ardından bu tarih değiştirildi ve Mete Han’ın tahta çıktığı tarih Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın kuruluş yıl dönümü olarak günümüzde kutlanmaya başladı.

Kaynak: Benim Hocam Yayınları