İsmet Ay: Türk Tiyatrosunun Sessiz Kahramanı
İsmet Ay, 1924 yılında Samsun’da doğdu ve Türk tiyatro ve sinema dünyasına sessiz ama derin izler bırakarak 2004 yılında hayata veda etti.
185 Yıl Önce Çekilen İlk Özçekim
17.09.2024 / Tarih
Özçekimler 2010'lardan bu yana, selfie çubuğunun icadı ve sosyal medyanın yükselişinden sonra giderek daha popüler hale geldi.
Oxford Sözlükleri 2013 yılında yılın kelimesi olarak “selfie‘yi seçmiş ve sayfalarına ’kişinin kendi çektiği, genellikle akıllı telefon ya da web kamerasıyla çekilen ve bir sosyal medya sitesine yüklenen fotoğraf” şeklinde bir tanım eklemiştir. Birkaç yıl sonrasında da Türk Dil Kurumu tarafından Türkçeleştirilerek “özçekim” şeklinde tanımlanmıştır.
O zamandan bu yana dijital dünyanın imkânlarıyla birlikte tartışmasız bir şekilde daha popüler hale gelen selfie, gündelik tarzlarının ötesine geçerek bir anlamda bir sanat formuna dönüştü.
Selfieler günümüz dijital çağında kendini ifade etmenin en popüler biçimlerinden biri olsa da, kendini fotoğraflama olgusu cep telefonlarının icadından bile öncesine dayanıyor. Bilinen ilk fotoğrafın 1826 yılında Fransız fizikçi Joseph Nicéphore Niépce tarafından çekilmesinden sadece birkaç yıl sonra, ilk “özçekim” 1839 yılında Philadelphia'da genç bir kimyager ve fotoğraf hobisi olan Robert Cornelius tarafından çekildi. Cornelius fotoğraf makinesini ailesinin gümüş kaplama dükkânının arkasına kurdu, bir dakika oturması gereken kadraja girdi ve ardından objektifi tekrar kapatarak bir daguerreotype otoportre üretti.
İlk dagerreyotipler, genellikle üç ila on beş dakika gibi uzun pozlama süreleri gerektirdiğinden, portre çekmeyi zorlu bir uğraş haline getiriyordu. Cornelius sadece bilinen ilk selfie'yi çekmeyi başarmakla kalmamış, aynı zamanda Louis Daguerre'in icadını duyurmasından sadece birkaç ay sonra Amerika'daki en eski dagerreyotiplerden birini üretmişti.
İlk “özçekim” mütevazı kökenlere sahip olsa da, artık geleneksel fotoğrafçılıktan farklı olarak fotoğrafı çeken kişiyi de fotoğrafa dâhil ederek birliktelik anlarını birbirine bağlamanın ve paylaşmanın bir yoludur. İnsanların hem fotoğrafçı hem de özne olmasına benzersiz bir şekilde izin veren özçekimler, kendimizi zaman içinde yakalama şeklimizde devrim yarattı.
