25.07.2022 / Tarih / Kültür / Sanat
Arkeologlar, Cengiz Han’ın torunu için inşa edilmiş görkemli bir sarayın kalıntılarının Van’da keşfedilmiş olabileceğini söylüyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kazılar ve Araştırmalar Dairesi Başkanlığı, sosyal medya hesabından Anadolu'da ilk kez İlhanlılara ait izler bulunduğunu açıkladı.
Van, Aladağ bölgesi yüzey araştırmalarımızda Anadolu'da ilk kez İlhanlı-Moğol (13-14. yy) geleneğine dair izler içeren kalıntılara ulaşıldı. İlk bulgular kapsamında, alanın tarihi kaynaklarda da sözü edilen İlhanlıların yazlık merkezi olduğu değerlendiriliyor.
Dünyaca ünlü Live Science sitesi de "Arkeologlar Cengiz Han'ın torununun sarayını keşfettiler" başlığı ile yayınlanan Owen Jarus imzalı haberde bu kalıntıların Hülagü Han'ın sarayı olup olamayacağını irdeledi.
Hülagu Han, MS 1217’den 1265’e kadar yaşayan ve Orta Doğu’da askeri seferlere liderlik eden bir Moğol lideriydi. 1258’de Bağdat’ın yağmalanmasıyla ve Bağdat’ın Büyük Kütüphanesi olarak da bilinen Beyt’ül Hikmet de dâhil olmak üzere şehrin büyük bir kısmının yıkılmasına ve Bağdat’ın lideri Halife Al-Musta’sim Billah’ın idamına yol açmasıyla tanınıyordu.
Moğol İmparatorluğu’nun birliği, Cengiz Han’ın bir başka torunu olan Mengü Han’ın ölümüyle 1259’da sona erdi ve Orta Doğu’da “İlhanlı” olarak adlandırılan, Hülagu Han’ın liderliğinde daha küçük bir Moğol İmparatorluğu kuruldu. İlhanlı kısa ömürlü oldu ve 14. yüzyılın başlarında çöktü, son kalıntıları 1357’de yok edildi.
Bu bölgede Hülagu Han'ın yaptırdığı bir sarayın kalıntılarına rastlamak mümkün ancak hükümdarı olduğu İlhanlı devleti kısa ömürlü bir devlet olmuş ve son kalıntıları da 1357 yılında yok edilmişti. Ancak kazıda çalışan ekip, tüm yağmalamalara rağmen bölgede sırlı çatı kiremitleri, tuğlalar, üç renkli sırlı seramik çanak çömlek ve porselen kalıntılarını buldu.
Moğol Bilimler Akademisi’nden arkeolog ve kazı ekibi üyesi Munkhtulga Rinchinkhorol, bu bölgede çıkarılan bazı çatı kiremitlerinin 's' harfine benzer sembollere sahip olduğunu söyledi. Svastika deseni veya tamga olarak bilinen bu sembollerin ise Moğol Hanlarının güç sembollerinden biri olduğu biliniyor.
Van'da yapılan çalışmayı takip eden, projeye dâhil olmayan arkeologlar varlığına inanılan yapının Hülagü Han'a ait olduğunu kanıtlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu söylüyor. North Georgia Üniversitesi'nde Orta Avrasya Tarihi profesörü Timothy May, daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, "Bunun Hülagu'nun sarayı olması muhtemel" derken, Kore'deki Yonsei Üniversitesi Asya Çalışmaları kürsüsü Michael Hope, "Buranın Hülagü'nün sarayı olup olmadığı henüz belli değil. Bunu kesinlikle göz ardı etmem ama daha fazla bilgi için sabırsızlanıyorum" ifadesini kullandı. Sahadaki araştırmalar, ortak bir Türk-Moğol ekibi tarafından yürütülüyor ve uzmanlar araştırmayla ilgili detaylı bir raporun önümüzdeki birkaç ay içinde hazır olacağını iletiyor.
Van, Aladağ bölgesi yüzey araştırmalarımızda Anadolu'da ilk kez İlhanlı-Moğol (13-14. yy) geleneğine dair izler içeren kalıntılara ulaşıldı. İlk bulgular kapsamında, alanın tarihi kaynaklarda da sözü edilen İlhanlıların yazlık merkezi olduğu değerlendiriliyor. @muzeler_dairesi pic.twitter.com/NueIYGXoNw
— Kazılar ve Araştırmalar Dairesi Başkanlığı (@kazardb) June 24, 2022
