Deneysel Fotoğrafçılık Yapmak

13.12.2019 / Kültür / Sanat / Eğitim

Deneysel fotoğrafçılık, fotoğrafçıların fiziksel ve kimyasal sınırlar içerisinde yeni anlatım dili oluşturmak istemeleriyle var olmuştur.

Fotoğrafçıların günlük yaşantıları belgelemekten öte, fiziksel yaşamı ve kimyasal içerikleri belgelemek istemeleri ile ortaya çıkan deneysel fotoğrafçılık, fotoğraf sanatçılarına farklı bir bakış açıcı kazandırıyor.

Deneysel fotoğraf;

• Yaratıcılık temelinden yola çıkar,
• Birlikte kullanılacak görüntüler arasında araştırmalara dayalı ilişkiler kurar,
• Deneme aşamasında belirli bir plana bağlı kalınmaz,
• İmgeleri farklı bakış açılarından görmemizi sağlar,
• Kişisel ve öznel tavırlar ortaya konulabilmesini sağlar,
• Amaç fotoğraf değil, fotoğrafı yaratma süreci içerisinde araç olarak kullanmaktır.
• Temelinde önemli teknik arayışlar vardır.

Koşan atın hareketlerini 1850 yılında fotoğraflayan Edward Muybridge, Deneysel Fotoğrafçılığı başlatan kişi olarak bilinir. Ülkemizde ise ilk olarak 1978 yılında Mimar Sinan Üniversitesi’nde eğitimleri verilmeye başlanmıştır.

Deneysel fotoğraf, çekim aşamasında da baskı aşamasında o fotoğraf üzerinde anlatılmak istenen amaca uygun olarak yapılan her tür teknik müdahaledir. Bu müdahale fotoğrafa verilmek istenen amaca göre değişir. Örneğin bir göz fotoğrafına sonradan eklenen gözyaşı ya da film afişlerinde kullanılan renklendirme çalışmaları, deneysel fotoğrafa verilebilecek güzel örneklerdendir.

Deneysel fotoğraf çekimi genellikle önceden kurgulanarak hazırlanır. Bazen de kurgusuz ve rast gele çekilen fotoğraflar üzerinden yapılabilir. Arşivinizde eskimeye terk edilmiş fotoğrafları, Photoshop gibi fotoğraf düzenleme yazılımları ile farklı amaçlar için düzenleyebilirsiniz.

Deneysel Fotoğrafçılıkta Mekân Hazırlığı

Deneysel bir çekim yapabilmeniz için önceden konuya hâkim olmanız gerekiyor. Konuyu çok iyi öğrendiğiniz zaman size ne tür bir fotoğrafın da lazım olacağını bilebilirsiniz. Rast gele çekimden ziyade kurgusal fotoğraflar deneysel fotoğrafçılıkta işinizi kolaylaştıracaktır.

Çekim yapmadan önce çekimin yapılacağı mekân incelenmeli. Gerekli planlama önce zihninizde yapılmalı. Eğer düzeltilmesi gereken bir nokta varsa mutlaka çekimden önce müdahale edilmeli. Fotoğraf içerisinde gözüken en ufak bir kötü görüntü tüm gününüzü ve emeğinizi çöpe atabilir.

Işık ayarlarınızı ve dekorlarını tek tek inceleyiniz. Çekim için kullanmayacağınız eşyaları gerekirse dışarıya çıkartabilirsiniz. İçeride işinize yaramayan her materyal, hem gereksiz kalabalık yapacaktır hem de işinizi rahat yapmanıza engel olacaktır.

Çekim yapmadan önce ekipmanlarınızı da kontrol etmelisiniz. İhtiyacınız olan lens, ışıklandırma aletleri ve makineniz sorunsuz çalışıyor olmalı. Öncelikle ihtiyacınız olan ekipmanlarınızın listesini yapın. Ardından her birisini test edin. Çalışmayan ekipmanınız var ise ya alternatif bir yol bulun ya da o ekipman yerine yenisini temin edin.

Deneysel Fotoğrafın Amaca Uygunluk Nitelikleri

• Fotoğrafta, anlatılmak / gösterilmek istenen amaca aykırı hiçbir öge bulunmamalı,
• Fotoğrafta, anlatılmak / gösterilmek istenen amaca yaratılmak istenen etkiye uygun mekânlar seçilmeli,
• Fotoğrafta, anlatılmak / gösterilmek istenen amaca yaratılmak istenen etkiye uygun zamanda çekim yapılmalı,
• Bütün bunlar yapılırken fotoğrafta, anlatılmak / gösterilmek istenen amaç ve yaratılmak istenen etkiye göre kompozisyon kurallarına dikkat edilmeli,
• En önemli özelliği ise, anlatılmak / gösterilmek istenen amaca uygun görseller arasında, en yaratıcı ilişkiler kurulurken fotoğraf ve teknolojik olanaklar araç olarak kullanılmalıdır.

Deneysel Fotoğrafın Teknik Açıdan Nitelikleri

Fotoğraf çekimi sırasında konuya uygun ışık ayarlarını yapmalısınız. Ayrıca çekim sırasında fotoğrafın RAW formatında ve çözünürlüğünün yüksek olmasına dikkat ediniz.

Fotoğrafta kullanacağınız görüntünün netlik oranını da öncesinden belirlemelisiniz. Her zaman konuyu net görünümlü fotoğraflar anlatmaz. Bazen bulanık görünüm de konuyu çok iyi anlatabilir.

Deneysel Fotoğrafın Görsel Açıdan Nitelikleri

Fotoğraflar görsel anlatım için kullanılırlar. Bu nedenle görsellik, fotoğraf çekimlerinde oldukça önemlidir.

Fotoğrafta kullanılan görsellik uygun ışık tercihi ile başlar. Uygun anın beklenmesi ile devam eder ve deklanşöre basılması ile sona erer. Görsel açıdan problemli olan bir fotoğrafın düzenlenmesi oldukça zaman alır. Bu yüzden olabildiğince az problemli fotoğraflar ortaya çıkarmaya çalışın.

Deneysel Fotoğrafın Sanatsal Açıdan Nitelikleri

Bir sanat eserinin fotoğrafının çekilmesi sanatsal fotoğraf olarak değerlendirilemeyebilir. Burada en önemli madde, fotoğraf çekenin sanatsal bir bakış açısına sahip olmasıdır.

Sanatsal bir bakış açısına sahipseniz, çevrenizdeki sanatsal değere sahip olan nesneleri fotoğraf aracılığı ile ölümsüzleştirebilirsiniz.