İşsizlik Maaşı Hakkında

11.04.2022 / Ekonomi / Genel

Sigortalı işsizlere yasada belirtilen şartları taşımaları halinde işsiz kaldıkları dönem için belirli süre ve miktarda yapılan ödemedir.

İşsizlik maaşında bir hizmet sözleşmesine dayalı olarak çalışan sigortalılar, kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılardan isteğe bağlı prim ödeyenler, sandıklara tabi sigortalılar ve ülkemizde çalışma vizesi ile çalışan yabancı işçiler işsizlik sigortası kapsamındadır.

Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişileri kapsamına almaktadır.

Yabancıların bu haklardan yararlanabilmesi için Türk vatandaşlığına geçmeleri gerekmektedir. Çalışma izni alan yabancı uyrukluların bir hizmet akdine tabi olarak çalışmaları gerekiyor. Adlarına işsizlik sigortası primi ödenmesi halinde ve diğer koşulları sağladıklarında işsizlik maaşı almaya hak kazanabiliyorlar.

İşsizlik sigortası kapsama alınanlar bakımından zorunludur. Uygulama çerçevesinde adına işsizlik sigortası primi ödenen kişiler, kanunda sayılı şartların varlığı halinde işsizlik ödeneği alabilmekte ve bunun dışında da çeşitli haklardan (GSS primi ödenmesi, yeni bir iş bulma, yeni iş bulmak için kurs ve programlar) faydalanabilmektedirler.

İşsizlik ödeneğine hak kazanılabilmesi için bazı şartların bir arada gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu şartları aşağıda listeleyelim:

• Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
• Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olmak,
• Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
• Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak.

İşsizlik Ödeneğine Başvuru

Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr  adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.

İşsizlik ödeneğinin ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile başvuru yapılması imkânı bulunmamaktadır.

2022 işsizlik maaşı Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun aldığı kararla asgari ücretin 4.253,40 TL olarak tespit edilmesi üzerine şu şekilde hesaplanacaktır.

• 2022 yılında en yüksek işsizlik maaşı 4.260,00 TL
• 2022 yılında en düşük işsizlik maaşı 2.130,00 TL

İşsizlik Ödeneğine Hak Kazananlara Sunulan Hizmetler

• İşsizlik Ödeneği
• Genel Sağlık Sigortası Primleri
• Yeni bir iş bulma
• Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi

İşsizlik Ödeneğinin Süresi

Hizmet akdinin feshinden önceki son üç yıl içinde;

• 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
• 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
• 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,

İşsizlik Ödeneğinin Kesildiği Haller

İşsizlik ödeneği almakta iken;

• İŞKUR tarafından teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızınreddedenlerin,
• Çalışma hayatını inceleme ve denetleme yetkisine haiz müfettişlerce veya kamu idarelerinin denetim elemanları tarafından yapılan denetimlerde Kurumumuzdan işsizlik ödeneği aldığı dönemde kayıt dışı olarak çalıştığı tespit edilenlerin,

İşsizlik ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilmektedir.

• İşsizlik ödeneği aldığı süre içinde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almaya başlayanların ödenekleri “Emeklilik” gerekçesiyle yaşlılık aylığını almaya başladığı tarih itibarıyla kesilir.
• İŞKUR tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermedenreddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen ve haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin işsizlik ödenekleri kesilmektedir. Ancak, bu hallerin sona ermesi durumunda, ödemelere yeniden başlanmaktadır. Ödemenin süresi başlangıçta belirlenmiş olan toplam hak sahipliği süresinin sona erdiği tarihi geçememektedir.

İşsizlik Maaşının Ödenme Tarihi Nedir?

Sigortalı işsizin yapmış olduğu işsizlik ödeneği başvurusu izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırılır. Sigortalı işsiz, işsizlik maaşını, nüfus kâğıdı ile birlikte herhangi bir PTT şubesine başvurarak her ayın 5’inde alabilir

İşsizlik Ödeneği Alırken Yapılması Gerekenler

İşsizlik ödeneği alınan süre içinde;

• İkamet adresinin değişmesi
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınması
• Yetkili sağlık kuruluşunca istirahatli kılınması
• Silahaltına alınılması
• Yurtdışına çıkılması
• Bir işte çalışmaya başlanması veya mahkeme kararıyla işe iade edilmesi

Hallerinde durum 15 gün içinde en yakın İŞKUR birimine veya Alo170’e bildirilmelidir.

İşsizlik Maaşı Sorgulama

İşsizlik maaşı sorgulama işlemi için türkiye.gov.tr adresi ziyaret edilmelidir. Buradan olumlu neticenin elde edilmesi için işsizlik ödeneği ile ilgili ifade edilen şartların sağlanması ve gerekli prosedürün eksiksiz yerine getirilmesi elzemdir. Sürecin hızlı ilerlemesi ve herhangi bir yanlışlık nedeni ile hak kaybı yaşanmaması adına deneyimli ve uzman bir avukat ile birlikte hareket etmek, hukuki danışmanlık almak oldukça önemlidir.

Yeniden İşe Başlanması

İşsizlik ödeneği alınırken yeni bir işe başlanması durumunda ödenek İŞKUR tarafından kesilmektedir. Örneğin; başlangıçta 10 aylık ödeneğe hak kazanan kişi 3 ay ödenekten yararlandıktan sonra yeni bir işe girer ve yeni bulduğu işten de ayrılırsa işten ayrılış tarihinden itibaren kalan 7 aylık işsizlik ödeneğini tekrar işsizlik sigortasına hak kazanma şartlarının sağlanmasına gerek kalmaksızın hak etmektedir.