Kırmızı Yengeç Adası: Christmas Adası

20.07.2022 / Seyahat / Genel

Her yıl ekim ve kasım aylarında Avustralya’nın Christmas Adası kızıla boyanır. Kırmızı yengeci adadaki 14 yengeç türünden en ilgi çekeni.

Christmas Adası, Hint Okyanusunda Avustralya'ya bağlı toprak. Cava Adasının yaklaşık 360 km güneyinde, Avustralya'nın 1.400 km kuzeybatısında yer alır. Okyanus tabanından yükselen bir dağın doruğu olan Christmas Adası'nın en yüksek noktası batıdaki Murry Tepesidir (361 m). Adadaki başlıca yerleşme ve liman kuzeydoğu kıyısındaki Flying Fish Cove'dur. Ada, tarih değiştirme çizgisinde bulunan ve dünyada günün ilk ışıklarını alan Kiribati'ye ait Christmas adasıyla (Kiritimati) ile karıştırılmamalıdır. Bir kasabası, iki köyü vardır, Flying Fish Cove, South Point ve Drumline. Ayrıca golf sahası ve kumarhanesi de vardır.

Her yıl kasım-aralık aylarında başlayan yağmur sezonuyla birlikte milyonlarca kırmızı yengeç, adanın iç kısımlarındaki yuvalarından ayrılarak yumurtlamak için okyanusa doğru yola çıkıyor. Adanın dört bir yanında gerçekleşen bu göçte yengeçler uzun ve zorlu bir yolculuğu aşmak zorunda. Yaklaşık 4-5 hafta süren bu serüvende ormanları, yolları ve kayalıkları aşan yengeçler trafikle, susuzlukla ve avcılarla da mücadele ediyor.

Göç sırasında kaybettikleri suyu ve tuzu geri kazanmak için okyanusa ulaşmaya çalışan yengeçler deniz kuşları ve müren balıklarını da aşmak zorunda.

Sahile ulaşmayı başaran kırmızı yengeçler, okyanusa girerek kaybettikleri suyu ve tuzu geri kazandıktan sonra kumsala oyuk açmak için geri dönüyor. Erkek kırmızı yengecin kumsalda açtığı oyukta geçirilen iki haftalık kuluçka süresinin ardından dişi kırmızı yengeç ayın son dördün evresinde gün doğmadan yumurtalarını suya bırakıyor. Yumurtalarını suya bıraktıktan sonra dişi kırmızı yengeç, erkek kırmızı yengeç gibi adanın iç kısımlarına geri dönüyor.

Yumurtadan çıkan yavrular bir ayda büyüyüp ormanın iç kısımlarına gidiyor. 4-5 yıl sonra ise aynı göçü gerçekleştirmek üzere iç kısımlardan okyanusa doğru yola çıkıyorlar.

Nüfus Bilgileri

Temmuz 2005 itibarıyla adanın nüfusu 1.600 kişidir. Nüfusun % 70'ini Çinliler, % 20'sini Avrupalılar ve % 10'unu da Malaylar oluşturur. Resmi dili İngilizce resmî yazışmalarda kullanılır, ancak ana dil olarak Çince ve Malayca yaygındır.

Doğal Yapısı

Adanın ortasındaki plato, birbirini izleyen yamaçlar ve setler biçiminde alçalarak kıyıların büyük bölümünde yüksekliği 20 m'yi aşan sarp yarlara dönüşür. Kıyılarda kumsallara ve mercan oluşumlu plajlara rastlanır. Adada değerli fosfat yatakları vardır. Kasım-Nisan ayları arasında tropik yağmurlarla geçen bir mevsim yaşanır; 27 °C olan yıllık ortalama sıcaklıkta yıl boyunca önemli dalgalanmalar görülmez.

Yıllık ortalama yağış miktarı 2,670 mm'dir. Christmas Adası'nın büyük bölümü tropik ormanlarla kaplıdır. Adanın hayvan varlığı çok sayıdaki deniz kuşundan, küçük sürüngenlerden, kara yengeçlerinden ve böceklerden oluşur. Tatlı su gereksinimi pınarlardan ve kuyulardan karşılanır. Adanın batı ucunun büyük bölümü bir ulusal parkın sınırları içinde kalır.

Ekonomi

Ada ekonomisi hemen hemen tümüyle fosfat madenciliğne dayanır. Geçimlik için yapılan tarım ve balıkçılık yetersiz kaldığından, gıda ürünlerinin çoğu ithal edilir. Adada bulunan tek havaalanından haftada iki kez Christmas Adası'yla, Batı Avustralya'daki Perth arasında hava ulaşımı sağlanır.

Yönetsel Ve Toplumsal Koşullar

Avustralya genel valisinin atadığı yönetici adanın en yüksek hükûmet görevlisidir. Bu yöneticinin eğitim, posta, polis, radyo ve liman işlerinden sorumlu yardımcıları vardır. Üyeleri 4 yıl için seçimle belirlenen 9 kişilik meclis de ada yönetiminde önemli rol oynar.

Ada 1615'te Thomas adlı geminin kaptanı Richard Rowe tarafından görüldü. İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyası'ndan Kaptan William Mynors, 1643 yılının Noel gününde adaya bugünkü adını verdi. 1887'de adadan toplanan toprak ve kayaç örnekleri üzerindeki incelemeler sonucu bunların saf fosfat içeren kireçtaşları olduğu anlaşıldı. Ertesi yıl İngiltere adayı ilhak ederek, ilk yerleşim kuruldu. Christmas Adası 1900'de yönetim merkezi Singapur'da olan İngiltere'ye bağlı Boğaz Kolonileri'ne bağlandı. II. Dünya Savaşı'nda Japonlar adayı işgal ettiler. Ada 1958'de Avustralya'ya bağlandı. 1986'da ada meclisince kararlaştırılan bayrak, Avustralya tarafından ancak 2002 yılında resmî olarak kabul edildi. 2006 yılında Endonezya üzerinden deniz yoluyla gelen kaçak göçmenler için bir Göçmen Kabul Merkezi yapıldı.