Nefes Alma Şekilleri

21.09.2021 / Sağlık

Vücudun akciğerler aracılığıyla havadaki oksijeni alıp kullandıktan sonra karbondioksit olarak vermesine solunum denir.

Canlılar hayatta kalabilmek için solunum yapmak zorundadır. Solunumun diğer görevi ise konuşmayı sağlamaktır. Türkçe, nefes verirken konuşulan bir dildir. Konuşmanın etkili ve düzgün bir şekilde gerçekleşmesi için kişinin ilk olarak doğru nefes tekniklerini bilmesi ve uygulaması gerekir. Çünkü ses tellerinin titreşimini sağlayan ve sesin tonlamasını gerçekleştiren nefestir. Eğer doğru yöntemlerle nefes alınmazsa gırtlak zorlanır, yıpranır. Bunun sonucunda ortaya nitelikli bir ses çıkmaz.

Doğal solunumda nefes alırken burun kullanılmalı ve ağız kapalı tutulmalıdır. Burundan alınan nefes, ağızdan verilmelidir. Burun içindeki kıllar, kıvrımlar ve sıvılar; alınan havanın temizlenmesini, ısınmasını ve nemlenmesini sağlar. Nefes alıp verirken derin, sık, düzenli ve gürültüsüz olmasına dikkat edilmelidir. Çünkü gürültülü nefes, dinleyiciyi rahatsız eder.

Göğüs Nefesi

İnsanlar genellikle göğüsten nefes alırlar. Ancak göğüs nefesi, doğru bir diksiyon için uygun değildir. Çünkü göğüs nefesinde hava, akciğerlerin üst kısmında birikir. Bu ise akciğerlerin alabileceğinden çok daha az bir hava ile dolmasına neden olur. Bu nedenle uzmanlar göğüs nefesini “yanlış alınan nefes" olarak nitelendirir.

Göğüs nefesinin başka bir adı da “köpek nefesi”dir. Bunun nedeni bu yöntem kullanılırken kesik kesik nefes alınmasıdır. Kişi göğüsten nefes alırken omuzlar yukarı aşağı hareket ettiği için “omuz nefesi” olarak da adlandırılır. Spor yapılırken göğüs nefesi kullanılmalıdır. Fakat konuşma yaparken diyaframdan nefes alınmalı ve bu alışkanlık hâline getirilmelidir.

Diyafram Nefesi

Diyafram, akciğerlerin altında bulunur ve göğüsle karın boşluğunu birbirinden ayırır. Diyaframın yapısı kaslıdır ve kasılıp gevşeme özelliğine sahiptir.

Nefes verirken bir nefeste soluk verilmemelidir. Nefes verme konusunda tutumlu olunmalıdır. Ancak nefes vermede önemli olan bu kural çoğu kişi tarafından ihmal edilir. Konuşurken kişiler nefeslerini bir solukta harcadıkları için nefesleri erken tükenir.

Diyaframdan Nefes Almanın Faydaları

• Ciltteki hücre yenilenmesini desteklediğinden cildin yaşlanmasını geciktirir.
• Pankreas ve böbrek üstü bezlerine masaj yaparak diyabetin kontrolüne yardımcı olur.
• Özgüveni artırır.
• Uzun soluklu konuşmayı kolaylaştırır.
• Heyecan, stres, öfke kontrolünü sağlar.
• Beynin hem analitik hem de yaratıcı düşünmesine yardımcıdır.

İnsanlar, bebeklik döneminde diyafram nefesi alır. Ama zamanla göğüsten nefes almaya başlar. Bunun sebebi ise kişinin doğduğu andan itibaren etrafındaki kişilerin nefes alış şekillerini taklit etmesidir.

Doğru Duruş ve Nefes Alma-Verme Yöntemleri: Doğru bir duruş ve nefes alma-verme yöntemlerini rahatlıkla uygulayabilmek için ilk olarak “gevşeme hareketleri”ni gerçekleştirmek gerekir

Gevşeme Hareketleri: Gevşeme hareketleri, nefes alıştırmalarının daha verimli uygulanabilmesi için önemlidir. Hareketler yapılırken beden mümkün olduğunca gevşek tutulmalı ve omuzlar kesinlikle kaldırılmamalıdır. Çalışmaya başlamadan önce ortamın havalandırılması önerilir.

Doğru nefes alabilmek için duruş pozisyonu çok önemlidir. En doğru duruş kişinin ayakta veya otururken dik bir şekilde durmasıdır. Kişinin konuşma esnasında öne eğilmesi, arkaya yaslanması, kollarını bağlaması diyafram kasını sıkıştıracağından nefes almayı zorlaştırır. Özellikle öne eğilmiş bir şekilde, omuzları düşürerek oturmak nefes almayı zorlaştırması dışında dinleyici kitlesine “Ben yapacağım konuşma ile ilgili yetersiz bilgi birikimine sahibim. Benim özgüvenim de yok.” mesajını verir. Bu mesaj da dinleyicinin konuşmacıyı dikkatli bir şekilde dinlemesini zorlaştırır.

Bebekler, Doğduklarında Neden Ağlar?

Bebekler doğdukları ilk an akciğerlerini hava ile doldurmaya çalışır. Doktorların bebekleri doğdukları anda baş aşağı tutmalarının sebebi ise onların nefes almalarına yardımcı olmaktır. Bu ilk nefes alma sürecinde oksijen akciğerlere girdiği an bebeklerin ciğerlerinde yanma hissi oluşur. Bunun verdiği acı bebeklerin ağlamasına yol açar. Aynı zamanda bu ağlayış yenidoğan bebeklerin yaşadığının belirtisidir.

Nefes Alıp Verirken Dikkat Edilmesi Gerekenler

1. Soluk; hızlı, düzenli, derin ve gürültüsüz alınmalıdır.
2. Nefes, konuşurken verilmeli ve bu belli bir sistem içerisinde yapılmalıdır.
3. Birden nefes verilmemeli, nefes tutumlu kullanılmalıdır.
4. Nefes alırken diyafram kullanılmalıdır.