Psikolojik İlk Yardım Nedir?

15.05.2023 / Sağlık / Genel

Hayat güzelliklerle birlikte bazen karşınıza zorluklar da çıkarabilir. Doğal afet, ani kayıp, şiddet, ciddi hastalık gibi pek çok durum hayatta başımıza gelmesini istemediğimiz ancak hayatın acı gerçekleri arasında yer alan olaylardır.

Psikolojik İlk Yardım Nedir?

Böyle durumlarda bir uzmana başvurmak, sağlıklı bir şekilde iyileşmek ve toparlanmak için birilerinden yardım almak gerekli hale gelir. Psikolojik ilk yardım için genel olarak psikolog, sosyal hizmet uzmanı veya konuşmacı olarak bu işi yapan kişilere başvurmak gerekir.

Psikolojik bir krizle karşı karşıya kalan bir kişiye yardım etmek, birçok farklı beceri gerektirir. Bu beceriler bir kişinin duygusal durumunu anlamak, onları dinlemek, empati kurmak, rahatlatma teknikleri uygulamak ve gerektiğinde profesyonel yardım aramak gibi durumları içerir.

Psikolojik ilk yardımın amacı kişinin kendine ve başkalarına zarar verme ihtimalini azaltmak, acılarını hafifletmek ve daha iyi bir zihinsel sağlık durumuna ulaşmalarına yardımcı olmaktır. Bu yaklaşımı bir kişinin hayatını kurtarmak veya kişileri kalıcı zararlardan korumak için de kullanabilirsiniz.

Bu nedenle psikolojik ilk yardım becerileri herkes tarafından öğrenilmesi gereken önemli becerilerdir. Kendinize veya sevdiklerinize yardım etmek için, psikolojik ilk yardım becerilerini öğrenmek çok önemlidir.

Bu içerikte psikolojik ilk yardım alanıyla yeni tanışanlar için bu konuyla ilgili temel bilgiler mevcut. Siz de bu içerikten faydalanarak psikolojik ilk yardıma giriş yapabilir, ilk aşamada bilmeniz gerekenleri öğrenebilir ve daha fazla bilgi edinmek için kendinize bir yol haritası çizebilirsiniz.

Psikolojik İlk Yardım Ne Demek?

İlk olarak psikolojik ilk yardım nedir sorusunun cevabını vererek başlayalım. Psikolojik ilk yardım insanların karşılaştıkları zorlu yaşam olayları, travmatik deneyimler veya duygusal krizlerle başa çıkma süreçlerinde yardım etmek için tasarlanmış bir müdahale yöntemidir.

Bu müdahale yöntemi psikolojik açıdan zorlayıcı durumlara maruz kalan kişilerin kendilerini ifade etmelerini, hissettikleri duyguları anlamalarını ve kaynaklarını kullanarak sorunlarına çözüm bulmalarını kolaylaştırmayı amaçlar.

Psikolojik ilk yardım, bir profesyonel terapist ya da psikolog tarafından uygulanan bir terapi yöntemi değildir. Bunun yerine bir acil durum müdahalesi olarak veya kişilerin daha sonra karşılaşabilecekleri zorluklarla başa çıkmak için psikolojik ilk yardımı uygulayabilirsiniz. Bu müdahale yöntemi ile kişilerin güvenliğini ve sağlığını koruyarak anksiyete, stres, depresyon ve diğer psikolojik semptomları azaltmalarına yardımcı olabilirsiniz.

Psikolojik İlk Yardım Kimler Yapabilir?

Psikolojik ilk yardımı genellikle profesyonel psikologlar, sosyal hizmet uzmanları, acil durum ekipleri ve sağlık çalışanları gibi eğitimli kişiler uygulayabilir. Ancak bu müdahale yöntemi, herhangi bir kişinin acil durumlarda yardım etmek için kullanabileceği basit ve kullanışlı bir araçtır.

Psikolojik ilk yardım, sıradan insanlar tarafından uygulanabilir. Bu kişiler aile üyeleri, arkadaşlar, komşular ve iş arkadaşları gibi yakın kişiler olabilir. Bununla birlikte bu kişilerin psikolojik ilk yardım konusunda eğitim almış olmaları ve müdahaleyi doğru bir şekilde yapmaları önemlidir.

Bu nedenle psikolojik ilk yardım eğitimi verebilmeniz için öncelikle bunun eğitimini almalı ve bu konuda uzmanlaşmalısınız. Aksi takdirde zor durumdaki kişiler için telafisi mümkün olmayan hatalar yapabilirsiniz.

Hangi Durumlarda Psikolojik İlk Yardım Gerekir?

Psikolojik ilk yardımı birçok durumda kullanabilirsiniz. Genellikle bu müdahale yöntemi stresli olaylar, acil durumlar veya travmatik deneyimler gibi psikolojik açıdan zorlayıcı durumlarla karşılaşan kişilere yardımcı olmak için uygulanır. Bazı örnekler şunları içerir:

  • Yangın, deprem, sel gibi doğal afetlerden sonra
  • Terör saldırıları veya şiddet içeren olaylara maruz kaldıktan sonra
  • Trafik kazaları veya muhtelif kazalar sonrasında
  • Ciddi hastalık veya ameliyat sonrasında
  • Kişisel bir kayıpla karşılaştıktan sonra
  • Travmatik bir deneyim, kötüye kullanım veya tacize maruz kaldıktan sonra
  • İşyerinde stres veya taciz sonrasında
  • Diğer zorlu yaşam olaylarından kaynaklanan anksiyete, depresyon ve diğer psikolojik semptomlarda

Bu durumlarda psikolojik ilk yardım kişilerin kendilerine zarar vermeden önce kaynaklarını kullanarak rahatlamalarına, durumlarını değerlendirmelerine ve zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Hızlı müdahale her zaman için önemlidir ve bu en önemli psikolojik ilk yardım özellikleri arasında yer alır.

Psikolojik İlk Yardım Nasıl Yapılır? Psikolojik İlk Yardım Basamakları

Psikolojik ilk yardımın genel amacı, kişilere duygusal destek ve rahatlama sağlamak, kaynaklarını kullanarak zorluklarla başa çıkmalarını kolaylaştırmaktır. Aşağıda genel olarak uygulayabileceğiniz psikolojik ilk yardım aşamaları bulunmaktadır:

Güvenli Bir Ortam Sağlayın

Kişilerin güvende olduğunu hissettikleri bir ortam oluşturmak önemlidir. Acil durumlar için hemen müdahale etmek ve güvende olduklarını hissettirmek, kişileri rahatlatabilir.

Kişiyi Dinleyin

Kişilerin duygularını ifade etmelerine ve hikayelerini anlatmalarına izin verin. Bu kişinin kendini ifade etmesine ve duygularını paylaşmasına olanak tanır.

Empati Gösterin

Kişinin ne hissettiğini anlamaya çalışın ve hissettiklerini anladığınızı gösterin. Böylelikle kişinin kendini daha iyi anlaşılmış hissetmesine ve desteğe daha açık olmasına yardımcı olabilirsiniz.

Duygusal Desteği Sağlayın

Kişilere destek vererek ve hissettikleri duyguları anlamalarına yardımcı olarak kişinin kendini daha rahat ve güvende hissetmesini sağlayabilirsiniz.

Kaynaklar Hakkında Bilgi Verin

Kişilerin zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilecek kaynaklar hakkında bilgi verin. Bunlar terapi, destek grupları veya diğer kaynaklar olabilir.

Kendine Zarar Verme Riski Varsa Yardım Çağırın

Eğer kişi kendisine zarar verme veya intihar eğilimindeyse hemen yardım çağırın. Zira böyle durumlarda acil durum müdahalesi gerekir ve uzman bir sağlık çalışanından yardım almak önemlidir.

İleri Yardım İçin Yönlendirin

Kişileri uzman bir sağlık çalışanı veya psikologla görüşmeleri için yönlendirin. Bu sayede kişinin zorlukları daha kapsamlı bir şekilde ele almasına ve daha spesifik bir müdahale planı oluşturmasına yol açabilirsiniz.

Bu basamaklar, psikolojik ilk yardımın genel bir çerçevesidir ve her durumda tam olarak uygulamanız gerekmeyebilir.

Afet Sonrası Psikolojik İlk Yardım Hakkında

Afet sonrası psikolojik ilk yardım, afetlerin insanlar üzerindeki psikolojik etkilerini hafifletmek için uygulanan bir yöntemdir. Afetlerde psikolojik ilk yardım yönteminde güvenli bir ortam sağlayarak kişilerin duygusal ihtiyaçları karşılayabilir, duygusal destek sağlayabilir, kaynaklar hakkında bilgi verebilir ve topluluk desteği sağlayabilirsiniz. Bu sayede afet sonrası psikolojik iyileşme süreci hızlanır ve kişilerin zorluklarla başa çıkmaları kolaylaşır.

Psikolojik İlk Yardımda Yapmamanız Gerekenler

Psikolojik ilk yardım nasıl yapılır sorusu ile bu uygulamalarda yapmanız gerekenlerden bahsettikten sonra yapmamanız gerekenlerden de kısaca söz etmek gerekir. Zira yapmamanız gerekenler de en az yapmanız gerekenler kadar önemlidir.

Tanı Koymaya Çalışmayın

Psikolojik ilk yardım sırasında kişinin psikolojik durumu ile ilgili tanı koymaya çalışmayın. Bunun yerine kişinin yaşadığı zorlukları anlamaya çalışın ve ona destek olun.

Kişiyi Yargılamayın

Psikolojik ilk yardım yaparken kişinin yaşadığı zorlukları hafife almayın veya kişiyi yargılamayın. Kişinin hissettiği duyguları anlamaya çalışın ve onu dinleyin.

Kesin Çözümler Sunmayın

Psikolojik ilk yardımda kişinin yaşadığı sorunlara kesin çözümler sunmaya çalışmayın. Bunun yerine kişiye destek olun ve ona yardımcı olacak kaynaklar sağlayın.

Kişiyi Zorlamayın

Psikolojik ilk yardım uygulamalarında kişiyi konuşmaya veya hissettiği duyguları paylaşmaya zorlamayın. Kişinin konuşmak istediği zamanı ve yeri kendisinin belirlemesine izin verin.

Kişiyi Yalnız Bırakmayın

Kişiyi yalnız bırakmamak da psikolojik ilk yardımda kesinlikle yapmamanız gerekenler arasında yer alır. Ona destek olmak için yanında kalmaya devam edin ve gerekli kaynakları sağlamaya çalışın.

Unutmayın ki psikolojik ilk yardım bir uzmanlık gerektirir ve eğitimsiz kişilerin yapması doğru değildir. Eğer kişi ciddi bir psikolojik sorun yaşıyorsa mutlaka bir uzmana başvurması gerekmektedir.

Psikolojik İlk Yardım Konuşmacıları

Psikolojik ilk yardım konusunda konuşmacılar genellikle psikologlar, psikiyatristler, sosyal hizmet uzmanları veya acil müdahale ekipleri gibi uzmanlardan oluşur. Bu konuda konuşacak olan kişilerin öncelikle ilgili eğitimleri almış olmaları ve bu alanda tecrübe sahibi olmaları önemlidir.

Ayrıca afet sonrası psikolojik ilk yardım konusunda başarılı çalışmalar yürütmüş kişiler de konuşmacı olarak tercih edilebilir. Bu kişiler afet sonrası psikolojik ilk yardım hizmetleri veren kuruluşlarda çalışan profesyoneller veya afetlerde psikolojik destek veren gönüllü ekiplerden oluşabilir.

Sonuç olarak, psikolojik ilk yardım konusunda konuşmacılar genellikle konunun uzmanlarından ve deneyimli kişilerden seçilir. Bu kişiler, afet veya başka bir acil durum sonrası psikolojik ilk yardımın önemini vurgulayarak bu konuda bilinçlenmeyi artırmak ve topluma faydalı olmak için etkili konuşmalar yapabilirler.

Psikolojik ilk yardım konusunda bir konuşmacıya ihtiyacınız varsa pek çok alanda en çok konuşturan konuşmacı ajansı olan Speaker Agency ile iletişim kurabilirsiniz. Bu profesyonel ekip içinde bu konuda uzman olan pek çok konuşmacıya ulaşabilir, başarılı bir konuşma deneyimi ile hedef kitlenizi psikolojik ilk yardım konusunda en doğru şekilde bilgilendirebilirsiniz. İşte Speaker Agency bünyesinde hizmet sunan uzman psikolojik ilk yardım konuşmacıları:

  • Uzm. Dr. Kerem Dündar
  • Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk
  • Beyhan Budak
  • Prof. Dr. Acar Baltaş
  • Prof. Dr. Kemal Sayar
  • Deniz Bağan
  • Prof. Dr. Zümra Atalay
  • Nilüfer Devecigil
  • Dr. Murat Bilgili
  • Psikolog Dr. Ozanser Uğurlu
  • Prof. Dr. Şengül Hablemitoğlu
  • Erhan Ali Yılmaz