Raks Baladi

06.04.2020 / Kültür / Sanat / Tarih

Eski Mısır’da bulunan tarihi kabartmalar ve duvar resimlerinde, çeşitli müzik enstrümanların ve dansçıların tasvir edildiği görülür.

Oryantal dansın Bereket Tanrıçası’ndan ilham aldığı, toprakla ilişiğin kesilmediği rivayetine göre oryantalde yalınayak dans edilir. Semazende nasıl gökyüzünden alınan enerji ellerle insanlara aktarılırsa, oryantal dansta da ayaklarla topraktan alınan enerji insanlara aktarılır.

Oryantal dans, Mısır halk dansının bir parçasıdır. Kadın vücuduna göre tasarlanmış kalça ve göbek hareketlerinin olduğu, batı kökenli danslara göre daha ağır ve zıplama figürleri olmayan daha çok kas hareketlerinin kullanıldığı bir dans türüdür.

Çok tanrılı dinler döneminde, Şamanların iyi ve kötü ruhlara ithafen yaptıkları danslarda sembolik anlatımlar olduğu kadar, İslamiyet sonrasında da semah ve dini ayinlerde yapılan danslar da sembolik anlatımlar içerir. Osmanlı fethettiği ülkelerin müzik ve dans kültürlerini de aldığı için zamanla dine yönelik olmayan danslar ve seyirlik eğlenceler gelişmiştir. Osmanlı’nın halk eğlencelerinde ise köçek(erkek dansçı), çengi (kadın dansçı) yer alır. Arapça’da rakkas(erkek dansçı), rakkase(kadın dansçı) olarak adlandırılır. Oryantal dansın sahneye geçiş dönemi dans, skeç ve tiyatro oyunlarının bir arada olduğu kabarelerle başlar.

Tarihe baktığımızda Mata Hari (biyografisinde ajan olduğu belirtilir/1876-1917) daha çok Hint dansını çağrıştıran göbek dansı ile ilk yabancı dansözlerden biri olmuştur. Türkiye’de ise ilk dansözler Emine Adalet Pee (Berlin’de dans ettiği dönemlerde Scala revüsü ile tanınmıştır, söylenenlere göre Almanlar’ın Paris’i işgal edeceklerini Türk Elçiliği’ne bildirir.),  Nesrin Topkapı (Donna Summer konserinde, İran Şahı Pehlevi’ye verilen gecede dans etmiştir)’dır.

Kadın estetiğine uygun bir dans olmakla beraber erkek dansçılarında başarıyla temsil ettiği bir dans türüdür de aynı zamanda. Batıda Belly Dance olarak geçen oryantal dansı ise Arjantinli Flamenko sanatçısı Oscar Flores temsil eder.

Dans her hareketin bir kelime olduğu şiirdir - Mata Hari