'Right' ve 'Recht' Hikâyesi

07.07.2022 / Genel

Haklısın derken İngilizce’de “Right” ve Almanca’da “Recht” kelimelerinin neden kullanıldığını öğrenince çok şaşıracaksınız.

İngilizce “You are right” ya da Almanca “Du hast recht” dediğinizde karşınızdakine “haklısın” demiş olursunuz. Peki haklılık belirtirken neden yön kelimesi olan “Right” kullanılır?

Sadece “Haklısın” demek için değil, “Right” ve “Recht” kelimeleri “Hukuk, Doğruluk” anlamına da gelmektedir. Bunun kökeni de çok eski bir batıl inanca dayanır.

Eskiden sol elini kullanan insanların toplumdan dışlandığı hatta şeytan diye anıldığı dönemde ortaya çıkmıştır. Sol anlamına gelen “Left” kelimesinin bile etimolojik çıkış kaynağı “aciz, zayıf, aptal” kökünden gelmektedir. Üstelik Almancada da sol anlamına gelen “Link” kelimesinin sıfat hali “Linkisch” yani “sakar, beceriksiz” anlamında kullanılır.

Buradan yola çıkarsak, eski zamanlarda sol elini kullanan insanlar toplumdan dışlandığı için sağ ele “doğru el, olması gereken el” gibi anlamlar yüklenmiş ve “doğru, haklı” olarak kullanılmıştır.

Buna Türkçeden örnek verecek olursak “sağ” kelimesinin yan anlamı “sağlam, hastalığı olmayan, sağlıklı” kelimeleridir.