Verilerin Ölçü Birimleri

25.07.2022 / Bilim / Teknoloji / Genel

Bilgisayarlar, üzerindeki verileri çeşitli kodlama sistemlerini kullanarak kodlar ve hafızasında belirli bir alanda saklarlar.

Bilgisayar sistemindeki verilerin ölçü birimi ikilik sistemde ölçülendirilmektedir. Bilgisayar sistemindeki en küçük ölçü birimi BIT olarak isimlendirilir. 8 bit bir araya gelerek BYTE denen ölçüyü oluştururlar.

Bilgisayar sisteminde kullanılan veri ölçüleri ve bu ölçülerin büyüklükleri şu şekilde gösterilebilir;

• 8 bit (b) = 1 Byte (B)
• 1024 Byte (B) = 1 Kilobyte (KB),
• 1024 Kilobyte (KB) = 1 Megabyte (MB),
• 1024 Megabyte (MB) = 1 Gigabyte (GB),
• 1024 Gigabyte (GB) = 1 Terabyte (TB),
• 1024 Terabyte ise (TB) = 1 Petabyte (PB)

Verilerin büyüklükleri de 1 Byte’ın katları olarak ifade edilir. Ancak bilgisayar sistemlerinde büyüklüklerin katlar alınırken diğer ölçü birimlerinden farklı olarak 210=1024 ölçüsü kullanılmaktadır. Veri ölçüleri birbirleri arasında dönüştürülebilir. Örneğin; 2048 KB yerine 2 MB denebilir. Bu dönüşümler sıklıkla kullanılmaktadır.

Verilerin saklanması için ölçü birimleri olduğu gibi aktarılma hızlarını tanımlayan ölçü birimleri de bulunmaktadır. Veri iletiminde hız belirlemede kullanılan en küçük ölçü birimi olarak BIT ve zaman birimi olarak saniye kullanılır. Yani veri iletişimi için hız ölçümü saniyedeki aktarılan verinin ölçüsüne göre değerlendirilir.

Örneğin saniyede 15 Bit aktarıldığı zaman hız 15 bps olarak ölçülendirilir. Kbps (Kilobit per second-bir saniyede aktarılan kilo bit) veya Mbps (Megabit per second-bir saniyede aktarılan mega bit) şeklinde ifade edilir. Bu ölçümde bit yerine Byte kullanılır ise ifadelerde “B” kullanılır. Saniyedeki Byte miktarı Bps ve Megabyte miktarı Mbps olarak ölçülendirilir. Hız ölçüm birimleri arasında da dönüşüm yapılabilmektedir.