Yüksek Sesin Sağlığa Zararı

21.06.2022 / Sağlık / Genel

Sesin basınç değeri arttıkça ve süresi uzadıkça kulakta başta işitme kaybı gibi birçok rahatsızlığa yol açtığı kabul edilen bir gerçektir.

Kulak içerisinde yüksek sesten korunmak amacıyla doksan desibel ve üzerindeki basınçlarda bir refleks ortaya çıkar.

Genellikle yüksek sese maruz kalındığında kulağımızda geçici bir çınlama veya işitme kaybı görülebilir. Fakat ses travması bittikten 24 saat sonra bile kulakta çınlama ve işitme kaybı devam ediyorsa, doktorların duruma müdahale etmesi gerekebilir. 90 desibelin üzerindeki seslerde işitme kaybı olması riski mevcuttur

Yüksek sese maruz kalmakla oluşan ''Akustik travma'' çok şiddetli gürültünün sebep olduğu işitme kaybıdır. Gürültü aşırı yüksek veya uzun süreli olursa çınlama, uğultu ve beraberinde iç kulakta sinirsel tip işitme kaybı oluşabilir.

Akustik travma en sık karşılaşılan işitme azlığı ve çınlama sebeplerindendir.

Top, tüfek, tabanca gibi ateşli silahlar ve patlayıcıların yaptığı ani gürültü akustik travmaya neden olabilir. Bazı kişiler için tek bir patlama sesi dahi akustik travma oluşması için yeterlidir. Genellikle patlayıcı ne denli güçlü ise sağırlık o denli çok olur. Kapalı ortamlardaki patlamalar açık havadakinden daha zararlıdır. Su altı patlamaları kulağa havadakinden çok daha fazla zarar verir.

İşitme kaybı, sıklıkla yüksek frekanslarda başlar. Tinnitus denilen çınlama, uğultu şikayeti hemen hemen daima vardır.

Kulaklar Gürültüye Alışabilir mi?

Gürültüye alışmak söz konusu değildir. Sadece herkesin etkilenmesi aynı değildir. Gürültü çok şiddetli olursa ve uzun sürerse iç kulaktaki sinir hücrelerinde tahribat artar daha fazla işitme siniri hasar görür. Ölü sinir hücrelerini hayata döndürmek mümkün değildir. Hasar kalıcıdır. Giderek işitme azalır. Gürültü kaynaklı hasarlarda mevcut durum düzeltilemese bile aşırı sesten korunarak ve tedavi ile hasarın ilerlemesi durdurulabilir.

Gürültünün Zararlı Olduğu Nasıl Bilinebilir?

• Kendini duymak için bağırmak zorunda kalınıyorsa,
• Gürültü kulakta ağrı oluşturuyorsa,
• Kulak çınlaması oluyorsa,
• Gürültüye maruz kaldıktan sonra birkaç saat hafif sağır gibi olunuyorsa gürültü kulağa zarar veriyor olabilir.

Sesin Frekansının İşitme Kaybıyla İlgisi Nedir?

Sesin yoğunluk veya şiddeti  "desibel" cinsinden ifade edilir. Frekans, sesin saniyedeki titreşim sayısıdır. Ses, alçak frekanslarda "kalın (pes)", yüksek frekanslarda "ince (tiz)" duyulur. Uzmanlar 85 desibel üzerindeki sese sürekli maruz kalmanın tehlikeli olabileceğinde anlaşmışlardır. İşitme kaybı başladığında ilk önce yüksek frekanslarda duyma azalır. Yüksek frekanslardaki kayıp, sesin yapısını da bozabilir; bu yüzden kişiler işitse bile işittiklerini tam olarak anlamakta zorluk çekerler. İşitme kaybı olanlar çoğunlukla birbirine benzeyen sesleri ayırt etmede zorlanırlar.

Belli ses seviyelerinde izin verilebilir maksimum çalışma saatleri;

• 90   dB  8 saat
• 92   dB  6 saat
• 95   dB  4 saat
• 100 dB  2 saat
• 105 dB  1 saat
• 110 dB  30 dakika
• 115 dB  15 dakikadan az

Duyulan Yüksek Sesin Süresinin, İşitme Kaybına etkisi Var Mıdır?

Kesinlikle vardır. Yüksek şiddette sese ne kadar uzun süre maruz kalınırsa, işitmede o kadar fazla hasar oluşur. Aynı zamanda ses kaynağına ne kadar yakın olunursa sesin şiddeti ve rahatsız ediciliği o kadar fazladır.

Her silah sesi, yakındaki kişilerin işitmesinde hasar meydana getirebilir. Uzun namlulu silahlar ve top daha şiddetli ses çıkardıkları için en riskli olanlardır. Fakat oyuncak silahlar bile yakınlığa bağlı olarak işitmede hasar meydana getirebilir.

Son zamanlarda gençlerde yapılan araştırmalarda çok gürültülü diskolarda ve kulaklıklarla yüksek sesli müzik dinleyenlerde önemli ölçüde sorun belirlenmiştir.

Gürültü, İşitmemin Dışında Daha Fazla Bir Zarar Verebilir Mi?

Gürültüye aşırı maruz kalanlarda işitme azlığı yanında kulak çınlaması da olabilir. Çoğunlukla kalıcıdır. Bazı kişilerin, yüksek ses karşısında endişe ve hassasiyeti artabilir, nabız ve kan basıncında artış olabilir veya mide asit salgısında artış görülebilir.

"Yüksek gürültü" ayrıca iş ortamında dikkati dağıtarak verimi düşürebilir

İşitme Koruyucuları Kullanılmalı Mı?

Çok gürültülü ortamlarda çalışanların işitme koruyucuları kullanmaları gerekir. Ayrıca çok gürültülü bir alet veya silah atışlarında da kullanılmalıdır.

İşyerinde günde sekiz saatten fazla 85dB veya yukarısında gürültüye izin verilmemelidir. Çalışılan alanda ortalama ses şiddeti sekiz saat süre ile 90 dB den yüksek ise işitme koruyucuları kullanılmalıdır.

Yüksek Sesin Sağlığa Olan Etkileri

Yüksek sesin en önemli etkisi işitme kaybına neden olmasıdır. Özellikle mesleki nedenlerden dolayı yüksek sese maruz kalanların bu durumun önüne geçebilmesi için mutlaka kendi önlemlerini almaları gerekir örneğin aşağıda bahsedeceğimiz ürün bu konuda oldukça başarılı sonuçlar vermektedir.

1. Uyku Bozukluğu

Yüksek ses uyku düzenini etkileyeceğinden dolayı uykusuzluk sorunu yaşanmasına neden olacaktır. Ortamda meydana gelen gürültü kesintisiz bir şekilde devam ederken, kesintisiz olması gereken uyku da kesintiye uğrayacağı için uyku problemi yaşanır.

2. Dolaşım Sistemi Bozuklukları

Aşırı ses kalp sağlığına ve damar hastalıklarına neden olabilir. Özellikle göğüs ağrısı ve kalp krizi yaşanma ihtimali daha yüksektir. Sesten dolayı kan basıncı düşeceğinden dolayı dolaşım sistemi etkilenir.

3. Strese Neden Olur?

Aşırı sese maruz kalmış olmak bir süre sonrasında strese neden olur. Eğer yaşanan bu stres uzun süre boyunca devam ederse bu durumda endokrin ve bağışıklık sistemi de etkilenir. Stres hafıza üzerinde de önemli problemler yaratacağından problem çözebilme kabiliyeti düşer ve bu da verimin düşmesini sağlar.