Yumurta Alerjisi

14.07.2022 / Yiyecek / İçecek / Sağlık

Yumurta alerjisi, sütten sonra çocuklarda en sık görülen ikinci alerjidir.

Çoğu çocuk 16 yaşına kadar atlatır, bazıları ise yaşamları boyunca devam eder. Yumurta alerjisi yetişkinleri de etkiler, ancak çok nadirdir. İnsanlar çoğunlukla yumurtaya değil, yumurta beyazına veya sarısına alerjiktir. Bu nedenle; yumurta akı tükettikten sonra alerji geliştirme eğilimi gösteren bir kişi, yumurta sarısı kısmını tüketebilir ve bunun tersi de geçerlidir. Bununla birlikte, bir kişinin hem yumurta akına hem de sarısına alerjisi olduğu birkaç durum vardır.

Yumurta alerjisi, yumurtada bulunan bir veya daha fazla proteine karşı aşırı reaktif bir bağışıklık tepkisine yol açan aşırı duyarlı bir reaksiyondur. Yumurta akı, insan vücudunun duyarlı olabileceği ovomukoid, lizozim, ovalbumin ve ovotransferrin gibi dört farklı proteine sahiptir. Aynı şekilde yumurta sarısı da üç farklı protein içerir: Apovitillin, livetin ve phosvitin, potansiyel alerjenler olarak işlev görebilir.

Diğer tüm gıda alerjileri gibi, yumurta alerjisi de bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyonundan kaynaklanır. Yumurta akında ve yumurta sarısında bulunan tüm proteinler, potansiyel antijenlerdir. 

Bağışıklık sistemi yanlışlıkla bunların zararlı, yabancı patojen olduğunu fark ettiğinde; İmmünoglobulin E antikorlarının üretimini tetikler. Bu nedenle, siz veya çocuğunuz aynı proteinle bir sonraki temasa geçtiğinde, antikorlar onları hızla tanır ve bağışıklık sistemine histaminleri ve alerjik semptomların gelişmesine neden olan diğer bazı kimyasalları salması için sinyal gönderir.

Hem yumurta akı hem de yumurta sarısı alerjik semptomlara neden olabilse de, yumurta alerjisine ağırlıklı olarak yumurta akı neden olur. Yumurta beyazına alerjisi olan kişiler, alerjeni çapraz temas yoluyla bulaştırma şansı olduğundan, daha güvenli olmak için sadece yumurta sarısından kaçınmalıdır. Emzirme, aynı zamanda bebeklerde yumurta alerjisine neden olmaktan sorumludur çünkü alerjenler; emzirme döneminde yumurta tüketirse anne sütü yoluyla bulaşır.

Yumurta Alerjisi Belirtileri?

Yumurta alerjisinin semptomları doğası gereği değişiklik gösterebilir. Bazılarında semptomlar önemsizken, bazı durumlarda alerji ölümcül anafilaksi olarak ortaya çıkar.

Belirtiler, diğer gıda alerjilerine oldukça benzer. Bu belirtiler aşağıdaki şekildedir:

• Kurdeşen, kızarıklık, kaşıntı ve şişlik gibi cilt tahrişleri,
• Nefes almada güçlük,
• Hırıltı,
• Karın krampları,
• Mide bulantısı ya da kusma,
• İshal,
• Burun tıkanıklığı veya burun akıntısı,
• Hızlı nabız.

Bu semptomların başlangıcı, yumurta veya yumurta içeren ürünlerin tüketilmesinden sonraki birkaç saat içinde gerçekleşir. Ayrıca yumurta alerjisi anafilaksi kadar şiddetli olabilir. Anafilaksi semptomları şu şekildedir:

• Tansiyonda şiddetli düşüş,
• Boğaz şişmesi,
• Boğazda gerginlik hissi,
• Yutma güçlüğü,
• Nefes darlığı,
• Baş dönmesi veya bayılma,
• Bilinçsizlik.

Yumurta Alerjisi Olan Kişiler Ne Yiyebilirler?

Yumurta besleyici bir gıdadır ancak sağlıklı bir beslenme için gerekli değildir. Yumurta alerjisi öncelikle tüketebileceğiniz pastaları, kurabiyeleri ve hazır gıdaları vs. sınırladığı için günlük hayatınızda size zorluklar yaşatacaktır. Yumurtada hamur işleri için önemli olan özellikler bulunmaktadır. Çok iyi bağlama özelliği vardır ve kabartmaya katkısı olur.

No Egg ve Egg Replacer gibi yumurta yerine kullanılabilecek ürünler mevcuttur. Bunlarda da aynı yumurtada ki gibi benzeri bağlama ve hamur işleri için faydalı olan özellikler bulunmaktadır ancak aynı besin içeriğine sahip değildirler.

Yumurta yerine kullanılan takviye ürünler kullanımdan önce su ile karıştırılarak çırpılır. 

Çoğu zaman kabartma tozu ya da karbonat miktarını arttırmak daha iyi ve ucuz bir alternatif olabilir. 1 adet yumurta yerine 1 yemek kaşığı kabartma tozu kullanılabilir.

1 ila 2 yemek kaşığı mısır unu ekleyerek yumurta kullanımında ki gibi aynı şekilde sarı renk elde edilebilir.

Ayrıca birçok mayalı unlu mamüller, jöleler, çikolata sosları, buzlu dondurmalar, sorbeler, meyve ve dutsu meyveler doğal olarak yumurta içermez, ve tatlılar ve kutlamalar için iyi alternatiflerdir.

Aşılar?

MMR gibi bazı aşılar tavuk yumurta embriyosunda çoğaltılmıştır. Bu gibi aşılar yumurta alerjisi olanlarda genelde reaksiyona neden olmaz.

Grip aşılarında çoğaltılma şekli itibariyle ölçülebilen miktarda yumurta proteinleri bulunmaktadır, ancak çoğu durumda bu miktar o kadar az ölçülerdedir ki yumurta alerjisi olan kişiler için bir risk teşkil etmez. Bu kategoride olan aşılar doktor kontrolü altında sağlık ocaklarında uygulanabilir. Önceden yaşanmış yumurta nedeniyle anafilaksi ya da mevcut kontrolsüz ağır astım vakalarında aşı hastanede yapılmalıdır.

Yumurta Alerjisinin Yan Etkileri?

• Yumurta alerjisinin en önemli komplikasyonu, epinefrin enjeksiyonu ve acil tedavi gerektiren ciddi bir alerjik reaksiyon yaşanmasıdır.
• Yumurta alerjisine neden olan aynı bağışıklık sistemi reaksiyonu başka durumlara da neden olabilir. Siz veya çocuğunuzun yumurta alerjisi varsa, sizin veya çocuğunuzun aşağıdaki riskleri artabilir
• Süt, soya veya yer fıstığı gibi diğer yiyeceklere karşı alerjiler
• Evcil hayvan tüylerine, toz akarlarına veya çimen polenine karşı alerjiler
• Atopik dermatit gibi alerjik deri reaksiyonları
• Yumurtalara veya diğer yiyeceklere karşı şiddetli alerjik reaksiyon riskini artıran astım

Yumurta Alerjisi Nasıl Önlenir?

• Alerjik bir reaksiyondan kaçınmak ve oluştuğunda daha da kötüye gitmesini önlemek için yapabileceğiniz bazı şeyler.
• Yiyecek etiketlerini dikkatlice okuyun. Bazı insanlar yiyeceklere az miktarda yumurta ile tepki verir
• Dışarıda yemek yerken dikkatli olun. Sunucunuz veya hatta aşçı, bir yiyeceğin yumurta proteini içerip içermediğinden tam olarak emin olmayabilir.
• Alerji bileziği veya kolye takın. Bu, özellikle siz veya çocuğunuz şiddetli bir tepki gösteriyorsa ve bakıcılara veya başkalarına neler olduğunu söyleyemiyorsanız önemli olabilir.
• Çocuğunuzun bakıcılarına yumurta alerjisi hakkında bilgi verin. Çocuğunuza yanlışlıkla yumurta içeren ürünler vermemeleri için çocuğunuzun bakıcıları, öğretmenleri, akrabaları veya diğer bakıcılarıyla yumurta alerjisi hakkında konuşun. Acil bir durumda ne yapacaklarını anladıklarından emin olun.
• Emziriyorsanız yumurtadan kaçının. Çocuğunuzun yumurta alerjisi varsa, sütünüzden geçen proteinlere tepki verebilir
• Gizli yumurta ürünleri kaynakları; Ne yazık ki, bir gıda yumurtasız olarak etiketlenmiş olsa bile, yine de bazı yumurta proteinleri içerebilir. Şüphe duyduğunuzda üretici ile iletişime geçin.

Yumurta İçeren Yiyecekler Şunları İçerebilir:

• Marşmelov
• Mayonez
• Ekmekli yiyecekler
• Badem ezmesi
• İşlenmiş et, köfte ve köfte
• Pudingler ve muhallebiler
• Salata sosu
• Birçok makarna
• Alkollü, özel kahvelerde köpük
• Tuzlu kraker

Birkaç terim, yumurta ürünlerinin işlenmiş gıdaların üretiminde kullanıldığını belirtir:

• Albümin
• Globulin
• Lesitin
• Livetin
• Lizozim
• Vitellin

Ovalbumin veya ovoglobulin gibi "ova" veya "ovo" ile başlayan kelimeler

Diğer bir potansiyel maruziyet kaynağı, özellikle riskin farkında olmayabilecekleri başka insanların evlerinde yemek yerken, evde hazırlanan yemeklerde veya yemeklerde çapraz kontaminasyondur.

Risk faktörleri Nelerdir?

Yumurta alerjisinde olası risk faktörlerine bir göz atalım:

Yumurta Alerjisi Yaş Grubu?

Bebeklerin, olgunlaşmamış sindirim sistemi ve bağışıklık sistemi nedeniyle yumurta alerjisinden etkilenme riski daha yüksektir. Sistemlerinin yumurta proteinlerine tepki verme olasılığı daha yüksektir.

Yumurta Alerjisinde Aile?

Ebeveynlerden biri veya her ikisi yumurta alerjisine yatkınsa, çocukları da aynı şeyi geliştirme riski altındadır.

Yumurta Alerjisinin Tedavisi?

Yumurta alerjisi belirtileri görüldüğü andan itibaren mutlaka tıbbi anlamda profesyonel bir yardım alınması gerekmektedir. Bunun için doktora başvurulmasının ardından testlerin yapılması gerekmektedir. Yapılan testlerin ardından tıbbi tedaviye geçilmelidir. Gıda içerikli alerjilerin genelinde belirli bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bu nedenle de yumurta alerjisini önlemenin en temel yolu yumurta proteninin içeren gıdaları tüketmemektir.

Hastalığın ortadan kaldırılması mümkün değilse mutlaka yönetimin iyi yapılması gerekir. Kısa süreli ilaç, aşı ve serum tedavileri sadece ani gelişen atakları önlemek içindir. Kalıcı bir etkisi söz konusu değildir. Bu nedenle de sadece yumurtayı değil, yumurta proteinin içeren; ekmek, marşmelov, mayonez, işleniş et, işlenmiş köfte, sütlü tatlılar, krakerler, protein içeren makarnalar, badem ezmesi, pudinglerde tüketilmemelidir.