Saç Dökülmesinin Nedenleri

27.06.2022 / Sağlık / Genel

Günlük 100-150 tel saç kaybı normal olarak kabul edilmektedir. Daha fazlası varsa en yakın sağlık kuruluşuna danışmanızı tavsiye ederiz.

Saç dökülmesinin genetik, tiroid problemleri, kanser ve çeşitli ilaç tedavileri gibi birçok olası nedeni var. 

Uzmanlar bunun çoğunlukla kültürel kaynaklı olduğunu söylüyor. Dünyadaki hemen her toplum, saçı gençlik, güzellik ve sağlıkla ilişkilendiriyor. Bununla birlikte yüzyıllar boyunca insanların kendilerini çeşitli şekillerde süslediklerini biliyoruz. Dövme, tırnak kozmetikleri ve en evrensel olarak her türden saç modelleri… Dolayısıyla bugün de birçok insan için saç, kendini iyi hissetme nedeni. Bu yüzden saçlarınızı kaybettiğinizde, sebebi ne olursa olsun, ruh haliniz olumsuz etkilenebilir.

Erkeklerde görülen saç dökülmelerinin genetik faktörlerle ilişkili olduğunu, kadınlardaki saç dökülmelerine ise demir ve vitamin eksikliklerinden olduğu söyleniyor.

Birçok durumda, kadın ya da erkeklerde saç dökülmesinin çeşitli tedavi yolları vardır. Tüm saç dökülmelerinin bir nedeni vardır. Saç seyrelmesine ve dökülmesine neden olan en yaygın sebeplerden bazıları şunlardır:

Saç Dökülmesinin Nedenleri Nelerdir?

1) Genetik Faktörler:

Erkeklerde saç dökülmesinin %50'si genetiktir. Toplumun genelindeki saç dökülmesinin nedenleri arasında da erkek tip hormona duyarlı dökülme görülür. Kronik saç dökülmesi ileriki yaşlarda kelliğe dönüşebilir. Erken yaşta başlanan saç bakımı saç dökülmesini azaltabilir, kelliğe giden yolu yavaşlatır.

2) Deri Problemleri:

Deri kaynaklı dökülmeler, saç derisini de etkiler. Sedef hastalığı, egzama, akne, liken hastalığı, aşırı yağlı deri, mantar hastalığı gibi nedenler saç derisini etkileyerek saç dökülmesine yol açar. Deri problemleri tedavi edildiğinde saç dökülmesi durdurulabilir. 

3) Yanlış Beslenme Alışkanlıkları:

Saç telleri canlıdır. Bu nedenle saç tellerimizin beslenmesi, onların sağlığı için çok önemlidir. Az su içmek, gereğinden fazla karbonhidrat tüketmek, uzun süre aç kalmak ve tek tip beslenmek saçların dökülmesine yol açar.

4) Vitamin Ve Mineral Eksikliği:

Saç dökülmesinin en önemli nedenlerinden biri de vitamin ve minerallerin vücudumuzda yeterli olmamasıdır. B12, D vitamini, folik asit, biotin, çinko, demir gibi vitamin ve mineralleri düşükse saç beslenemez ve dökülür. Hatta demir düşüklüğü yokken bile demir takviyesi saç dökülmesini azaltacaktır. 'Aşırı saç dökülmesi neden olur?' diye merak ediyorsan mutlaka vitamin değerlerini ölçtürmelisin. 

5) Hormonal Sebepler:

Adet gecikmesi, gebelik, aşırı akne, kilo problemi ve aşırı yağlanma gibi problemler varsa bunlar saç sağlığını etkileyebilir. Bu sorunları kan tahlili ile ortaya çıkarabilir, gerekli tedavi sonrasında sağlıklı saçlara kavuşabilirsiniz.

6) Çeşitli Hastalıklar Ve İlaç Kullanımı:

Kemoterapi süreci, tiroit bezi hastalıkları ya da bu hastalıklar için kullanılan ilaçlar, romatizmal hastalıklar, kullanılan hormonlar, zayıflama hapları, böbrek üstü bezi hastalıkları, insülin direnci, diyabet, doğum kontrol hapları ve bazen de bu kontrol haplarının kesilmesi saç dökülmesini tetikler.

7) Stres Ve Depresyon:

Stres kaynaklı saç dökülmesi günümüzde çok yaygındır. Depresyon, anksiyete, psikolojik sorunlar saç dökülmesine yol açabilir.

8-) Kozmetik Etkenler:

Saçları sıkı bağlamak, iç boneler, aşırı ısıya maruz bırakılan fön işlemleri, saç rengini açmak için kullanılan boyalar, açıcılar, düzleştirici yöntemler saça dışarıdan zarar vererek saç kaybına neden olmaktadır.

9) Kadın Hormonları:

Kadınlık hormonları da hamilelik gibi saç dökülmesine neden olabilir, ilaç tedavisi ile örneğin doğum kontrol hapı gibi… Bu aynı zamanda telogen effluvium gibi ailesinde bir saç dökülmesi hikayesi olanlarda daha sık görülebilir. Menopoz da hormonal dengeyi bozan sonuçlara yol açabilir. Saçlı deri üzerindeki androjen (erkeklik hormonu) aktif hale gelebilir. Saç kökleri küçülür ve daha fazla saç kaybetmeye başlar.

Ne yapmalı: Eğer Rx yeni bir sorunu varsa başka bir doğum kontrol yöntemi denenebilir. Doğum kontrol hapı durdurmak da geçici saç dökülmesine yol açabilir. Saç bakım ürünleri ile saçınıza daha fazla zarar vermeyin.

10) Sistemik Hastalıklar:

Bu grupta en sık tiroit hastalıkları ve demir eksikliği anemisi saptanır. Ağır cerrahi işlemler, ameliyatlar, yüksek ateşli hastalıklar, ağır enfeksiyonlar sonrasında da yoğun saç dökülmeleri gözlemlenir. Erken tanı ve tedavi ile güzel sonuçlar alınır. Multidisipliner yaklaşımla sistemik hastalık tedavisi, dermatolojik tedavi ile eşzamanlı gerçekleştiğinde tedavi başarısı maksimum düzeyde sağlanır.

11) Mantar Hastalıkları:

Saçlı deriyi tutan mantar hastalıkları genellikle çocuklarda görülse de, yetişkinlerde de saç dökülmesine neden olabilir ve tedavi edilmezse kalıcı kellik oluşabilir.

12) Saçkıran:

Saçkıran olarak bilinen alopesi areata özellikle ağır stresli durumlarda ortaya çıkar. Saçlı deri, kaş, kirpik ve sakal dahil tüm vücut kıllarında dökülme gözlenebilir. Kökeninde genetik yatkınlık ve stres olduğu düşünülüyor. Kalıcı kelliğe neden olmaz; ancak uzun dönem sabırlı tedavi gerektirebilir.  

Erkek Tipi Saç Dökülmesi:

Amerikan Saç Dökülmesi Derneği’ne göre saç dökülmesi, 50 yaşına ulaşan erkeklerin yaklaşık %85’i için kaçınılmaz bir gerçek. Bazı şanssız çocuklar için, saç dökülmesi 21 yaşında bile başlayabiliyor. Görüyorsunuz, saç dökülmesi sadece yaşlı bir erkek rahatsızlığı değildir. Yaşanan vakaların çoğu erkek tipi kellik diye bilinen vakadır, fakat saç dökülmesinin sayısız başka nedeni vardır:

• Lupus, anemi, diyabet ve tiroid hastalığı gibi tıbbi durumlar
• Saçkıran gibi mantar enfeksiyonları dahil olmak üzere enfeksiyonlar
• Alopesi, folikül enfeksiyonu, sedef hastalığı, seboreik dermatit ve güneş yanığı gibi cilt rahatsızlıkları
• Kanser tedavileri
• Besin yetersizlikleri (demir eksikliği, protein eksikliği, kusma, iştahsızlık, yetersiz beslenme) ve besin maddesi fazlalığı (çok fazla A vitamini veya selenyum)
• Tiroit veya hipofiz bezlerini içeren hormonal bozukluklar
• Saç ürünleri ve sıcak yağlar, boyalar ve diğer kimyasallar gibi işlemler
• Aşırı çalışma, para endişeleri, ilişki sorunları ve hatta kronik veya akut hastalıklar gibi stres
• İlaç kullanımı, örneğin bazı antidepresanlar ve antikonvülsanlar, retinoidler, ACE inhibitörleri, antikoagülanlar ve beta blokerleri

Erkek Tipi Kellik Nasıl Görülür Ve Ceşitleri:

1-) Kafa Önü:

Erkek tipi kellik genellikle kafa derisinin ön tarafında başlar – ya da bu bölgede daha belirgindir. Saç dökülmesi ilerledikçe, ön saç çizgisinin ‘M ‘şeklini almasına neden olur çünkü bu bölgedeki saçlar Dihidrotestosteron (veya DHT) hormonuna karşı en hassas olanlardır. Eğer M şeklinde değilse, o zaman yarım ay gibi görünebilir. Sonunda bu görüntü, M’nin ortası çekilmeye devam edecek ve ‘U’ ya da at nalı şekline benzeyecektir. Bundan sonrası da geri çekilme sürecidir; daha gelişmiş erkek tipi kelliktir ve tabii ki, bazı erkeklerde, sonuçta tam bir kellik haline gelir. Kafa önünüzde ‘M’, ‘U’ veya yarım ay şeklini görüyor musunuz? Eğer öyleyse doğru teşhis için bir uzmana görünmenizde fayda var.

2-) Saç Dökülmesi:

Saçının çok fazla döküldüğünü mü fark ettin? Yastığında, arabanızın koltuğunda, gömleklerin ve ceketlerin yakalarında… Duş ya da banyo zemininde çok fazla saç görüyor musunuz? Kılları fırçanızdan çekiyor ve şekillendirdikten sonra taraktan saçlarınızı mı topluyorsunuz? Saç dökülme oranınızı gerçekten kontrol etmek istiyorsanız, her hafta saçlarınızda veya yastık kılıfınızın bir fotoğrafını çekin ve bir ay boyunca karşılaştırın. Bu kanıt, aynı zamanda doktor randevusunda da faydalı olacaktır.

3-) “Öncesi” ve “Sonrası” Selfie’ler:

Düzenli olarak selfie çeken biri olmasanız bile, artık çekmeye başlayabilirsiniz. Haftada bir kez aynı günde kez banyo aynasında kendi fotoğrafını çekmenizi öneririz. Birkaç ay sonra, resimlerinizi bilgisayarınızın ekranında yan yana kontrol edin ve saç hacminde çok fazla fark olup olmadığını görün. Fark edilebilir bir değişiklik görürseniz, bir fotoğraflarınızı yanınıza alın ve derhal bir doktora görünün.

Kadın Tipi Saç Dökülmesi Ve Ceşitleri:

Kadınlar, hastalıklara bağlı saç dökülmeleri konularında erkeklerden daha duyarlıdırlar. Oluşan saç dökülmesini genetik sebeplere bağlı saç dökülmesinden ayırt etmek oldukça zordur. Dermatolog tarafından yapılacak olan çeşitli tanısal testler, dermatoskopi, video mikroskop gibi incelemeler kesin tanıya götürecektir.

1-) Tip (Hafif dökülme):

Alın üstündeki saç çizgisinin korunduğu, doğru bir tarama şekli ile kolaylıkla gizlenebilen dökülme şeklidir. Erken dönem saç dökülmesi olarak da bilinen hafif bir dökülme türüdür.

2-) Tip (Orta seviye dökülme):

Başın orta kısmında saç hacminin azaldığı ve ciddi bir açılmanın gözlendiği dökülme şeklidir. Genelde kadınlarda şakaktan saç dökülmesi bu seviyede gözlenmez. Alın üstündeki saç çizgisinin korunduğu bu dökülme tipinde, başın yan tarafı ve ense bölgesindeki saçlar sağlıklı olduğu takdirde saç ekimi gerçekleştirilebilir.

3-) Tip (İleri seviye dökülme):

Alın üstündeki saçların da dökülmeden etkilendiği ve başın üst kısmına bakıldığında derinin görünür bir halde olduğu dökülme şeklidir. Kadınlarda aşırı saç dökülmesi bu kategoriye girer. Saçlardaki incelme ve güçsüzleşme iyice belirgin hale gelmiş ve saç ekimi artık kaçınılmaz olmuştur.

Kadınlarda Saç Dökülmesinin Türleri Nelerdir?

Üç Çeşit Saç Dökülmesi Vardır:

ananen effluvium, telogen effluvium ve FPHL.

1-) Anagen Effluvium : Kemoterapi gibi ilaçların büyüyen bir saç folikülünü etkilemesinden kaynaklanır.

2-) Telogen Effluvium : Saçın döküldüğü aşama olan telojen fazına ulaşan saç foliküllerinin sayısının normalden fazla olmasından kaynaklanır.

3-) Androgenetik Alopesi/Kadın Tipi Alopesi/Kadın Tipi Saç Dökülmesi (FPHL)/Kellik : Saçın başın üst kısmında ve yanlarda incelmesi ile görülen en yaygın tiptir.