Da Vinci'nin Boğaz Köprüsü Tasarımı

4.11.2019 / Tarih / Bilim / Teknoloji

500 yıl önce Leonardo da Vinci İstanbul Boğazı için 280 metrelik bir köprü tasarladı. Tamamlansaydı döneminin en uzun köprüsü olacaktı.

Dahi sanatçı Leonardo da Vinci, çok yönlü çalışma alanları ile nesiller boyunca tüm dünyayı etkiledi ve pek çok sanatçı ve mühendis için ilham kaynağı oldu. Not defterinde bulunan eskizlerde, anatomi çalışmasının titiz notları ve zamanının çok ilerisindeki icat taslakları keşfedildi. Bunların arasında helikopter ve paraşüt gibi taşıma araçları da mevcuttu.

Fakat aralarında bir icadı vardı ki, belki de bu zamana kadar çoğumuz duymadı. İstanbul Boğazı için tasarladığı 280 metre yani 918 ayak uzunluğundaki bir köprü tam bir tasarım harikasıydı.

Peki Leonardo da Vinci’nin böyle bir tasarım oluşturmasının sebebi neydi?

1502 yılında Osmanlı Sultanı 2.Beyazıt, İstanbul'un iki yakasını birbirine bağlayacak bir köprü tasarımı arayışına girdi. Bu iddialı girişim, sanatçının ilgisini çekti ve kendi köprü tasarımını Sultan’a yazdığı bir mektupta sundu. Neden hayata geçirilmedi bilinmiyor ama günümüz mühendislerinin en çok merak ettiği soru: “Bu tasarım gerçekleştirilebilir bir proje mi?” oldu.

Massachusetts Institute of Technology (MIT) mühendislerinden Karly Bast bu sorunun cevabını bulmak için profesör John Ochsendorf ve lisans öğrencisi Michelle Xie ile çalıştı. Mevcut belgeleri detaylı bir şekilde incelediler, zamana uygun olası malzemeler ve yapım yöntemlerini tasarladılar ve önerilen alanın yani Haliç’in jeolojik koşullarını değerlendirdiler. Ve köprünün kararlılığını ve ağırlığını destekleme kapasitesini test etmek için ayrıntılı bir ölçeklendirme modeli oluşturdular.

Araştırma nihayetinde elde ettikleri sonuç aslında çok da şaşırtıcı değildi. Leonardo da Vinci’nin bu muhteşem eseri de testi başarıyla geçti.

2012 yılında dönemin Başbakanı olan Recep Tayyip Erdoğan, bu projeye olan ilgisini belirtmiş ve şunları söylemişti:

Leonardo Da Vinci’nin geçmişte Haliçle ilgili bir köprü projesi var. Orası da yapıldığı anda, çok farklı bir köprü estetiği çok ilginç, Haliç’in bir yakasından diğer yakasına yürüyerek geçme imkanı bulacağız.

Mimar Bülent Güngör’ün orijinaline sadık kalarak günümüz şartlarına göre revize ettiği projenin uygulamaya geçirilip geçirilmeyeceği bilinmiyor fakat aradan geçen süreye bakılırsa, lafta kalmış bir vaat diyebiliriz.