İlk Yardımın Önemi

04.12.2020 / Sağlık / Genel

Ciddi ya da hafif yaralanmalarda profesyonel ekip gelmeden önce ilaç kullanmadan yapılan ilk yardım, birçok kez hayat kurtarmıştır.

Herhangi bir kaza veya hayatı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık, görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacı ile olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

İlk Yardım Neden Önemli?

• İlk yardım hayat kurtarır.
• Kazazedelere tıbbi müdahale yapılıncaya kadar hayatta kalmalarını sağlar.
• Kazazedenin durumunun daha kötüye gitmesini önler.
• İyileşmeyi kolaylaştırır.

İlk Yardımın Amaçları

• Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak
• Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak
• Hasta/Yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek
• İyileşmeyi kolaylaştırmak

İlk Yardım Temel Uygulamaları

• Koruma: Olay sonuçlarının ağırlaşmasını önlemek için, olay yerinin değerlendirilmesini kapsayan çalışmalara "koruma" denir. Korumada en önemli işlem olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır. Bunu sağlamak için;
  • Olay yerinin güvenli bir yer olmadığı unutulmamalı
  • İlk yardımcı önce kendi güvenliğini sağlamalı
  • Olay yeri koruma altına alınmalı ve kazazedenin güvenliği sağlanmalı
  • Zorunluluklar dışında olay yerinde telefon kullanılmamalı
  • Olay yerinde gaz-yakıt sızıntısı tehlikelerine karşı dikkatli olunmalı
  • Kibrit çakmak gibi yanıcı yakıcı maddeler kesinlikle kullanılmamalı
  • Olay yerindeki görevlilerin uyarılarına harfiyen uyulmalıdır
• Bildirme: Olay/kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde iletişim araçları veya diğer kişiler aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmelidir. Bildirmede nelere dikkat edilmelidir;
  • Sakin olunmalı ya da sakin bir kişinin iletişim kurması sağlanmalı
  • 112 acil telefon numarası aranmalı ve yardım istenmeli
  • Yardım istenirken duruma göre diğer acil durum ekipleri haberdar edilmeli
  • Ekiplere doğru ve tam yer bildirimi yapılmalı
  • Hasta/yaralıların sayısı ve durumu bildirilmeli
  • İlkyardım yapıldıysa nasıl bir ilk yardım yapıldığı bildirilmeli
  • Hattaki görevli gerekli bilgileri aldığını söyleyinceye kadar telefon kapatılmamalıdır
• Kurtarma (Müdahale): Olay yerinde hasta/yaralılara müdahale hızlı ancak sakin bir şekilde yapılmalıdır. İlkyardımcının müdahale ile ilgili yapması gerekenler;
  • Hasta/yaralının durumu değerlendirilir (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekler belirlenir
  • Hasta/yaralının korku ve endişeleri giderilir
  • Hasta/yaralının sıcak tutulmasına özen gösterilmeli
  • Hasta/yaralının yarasını görmesine izin verilmemeli
  • Yeni yaralanmalara yol açmamak için hayati tehlike olmadığı sürece hasta/yaralıyı hareket ettirmeden müdahale edilmeli
  • Hasta/yaralının en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevki sağlanır.

İlk Yardımcının Uyması Gereken Kurallar

• Paniğe ve heyecana kapılmamalı, hızlı ancak bilinçli hareket etmelidir.
• Olayı anında ve doğru olarak haber vermelidir. (112'yi aramak)
• Kendi can güvenliğini tehlikeye atacak hiçbir şey yapmamalıdır.
• İlk yardım uygulayacağı kişiden veya yakınlarından izin almalıdır.
• Öncelikle kazazedeye zarar vermemesi gerektiğini bilmelidir. Yaptığı her uygulamanın doğru ve yeterli olduğundan emin olmalıdır.
• Kaza ortamındaki herkese eşit mesafededir, durumu tarafsız bir gözle ve duygusallıktan uzak kalarak değerlendirir. Yapacağı müdahaleleri bu tarz bir değerlendirmenin ışığı altında önceliklerine göre belirler.
• Gerektiğinde çevredeki kişilerden yararlanabilmek amacıyla onları örgütleyebilmeli, ortama hâkim olmalı, tartışmaya izin vermemelidir.
• Bir sağlık personelinin gelmesi durumunda ona gerekli bilgileri verip onun yardımcısı konumuna geçer. Kendi sınırlarını bilir.
• Aldığı eğitimde edindiği bilgi ve becerileri tazelemek ve kendini yenilemek, muhtemel değişiklikleri öğrenmek amacıyla belli aralıklarla düzenli eğitimlere katılmalıdır.

İlk Yardım Malzemeleri

• Yara bandı
• Üçgen sargı
• Steril göz sargısı
• Steril yara bohçaları (pad)
• Steril yara bezleri
• Gazlı bez (değişik boyutlarda)
• Steril sargılar
• Sabun
• Ağızdan sıvı tedavisi paketleri
• Şişirme teller
• El feneri
• Çengelli iğne
• Makas
• Enli turnike
• Şişirme yastık
• Yapışkan flasterler
• Not defteri ve kalem
• Deri üzerine silinmeye dayanıklı yazı yazabilen bir kalem
• Karanlıkta görülmeyi sağlayan kemer ya da baş bandı

Kaynak: MEGEP