Kobra Etkisi Nedir?

20.05.2022 / Genel

Kobra etkisi, bir problemi çözmek için yapılan bir eylemin ya da teşviklerin, problemi daha da kötüleştirmesine denir.

İngiliz yönetimi Hindistan’da yönetimi elinde tuttuğu dönemde kobralardan çok çeker ve kobralara karşı savaş başlatır.

Ne var ki İngilizler yılanlarla haşır neşir oldukça daha çok İngiliz kobra zehriyle tanışır. Bunu fark eden zeki bir İngiliz “neden biz bu işle uğraşıyoruz” diyerek ortaya bir fikir atar. Kobra kafası getiren her Hintliye para verilmesini öne sürer. Bunun üzerine o muhteşem kampanya başlamış olur.

Ödül duyan Hintliler kobra avına çıkar. Başlarda kobra sayısı azalmaya başlar. Gelir kaynaklarını azaltmak istemeyen bazı Hintliler ise kobra yetiştirmeye başlar. Kobraları yetiştirmeye ve çoğaltmaya başlayan Hintliler hem gelirlerinden olmamıştı hem de kobra peşinde koşmalarına gerek kalmamıştı.

Durumu daha da ileri taşıyan bazı Hintliler kobra çiftlikleri kurmaya başladı. Bunu öğrenen İngilizler ise Aptal yerine koyulduklarını anlarlar. Kısa süre içerisinde de kobra yılanları başına verilen ödemeleri yapmamaya başlarlar. Ardından da kampanya sona erer.

Elindeki kobraların para etmeyeceğini öğrenen Hintliler de kobraları doğal ortamlarına salmaya başlarlar. Böylece bu kampanya başladığından daha fazla kobra yılanı doğaya salınmış olur. Salınan kobralar da üremeye ve çoğalmaya başlayınca, İngilizlerin kontrol manyaklığı ters teper.

O günlerden beridir kontrol altına alınması hedeflenirken beklenmeyen etkenlerle ters tepen olaylara “Kobra Etkisi” adı verilir.