Arabayı Boşta Kullanmak

28.06.2022 / Genel

Ülkemizde araç kullanan kişilerin büyük kısmı vitesi boşa attıkları zaman yakıt harcamadıklarını söyler. Peki, bu ne kadar doğru?

Vitesi boşa atıp arabayı o şekilde kullanmanın yakıt tasarrufu sağlayıp sağlamadığına dair hemen hemen herkesin kafasında soru işareti olabilir.

Yakıt tüketimini artıran nedenlerin başında yüksek hız, ani fren, aracın sık sık durup kalkması gibi aracı zorlayan hareketler; yani temelde sık vites değiştirmek geliyor.

Vites, aracın gücünü ve hızını değiştiren sistemin bir parçasıdır. Aracın gücünü ve hızını belirleyen sisteme de vites kutusu, yani bilinen adıyla şanzıman denir. Şanzıman sistemi, motorun işlevini doğru ve ekonomik bir şekilde yerine getirme noktasında önemli olan, vites değişikliği işlemini sağlayan parçadır.

Vites yoluyla motoru zorlamadan tekerleklerin devir hızını aşamalı olarak arttırmak ya da azaltmak yerine yapılan ani frenler ve ani hızlanmalar ise hem şanzıman dişlisi gibi aracın bazı sistemlerine zarar verir hem de araca fazla yakıt harcatır.

Vitesi Boşa Atmak Yakıt Tasarrufu Sağlar Mı?

Yokuş aşağı giderken vitesi boşta çalıştırmanın yakıt tüketimine olan etkisi konusunda çeşitli tartışmalar olsa da sorunun cevabı aslında bellidir. Yokuş aşağı giderken vitesi boşa almak, yakıt tüketimini bilinenin aksine olumsuz etkiler.

Vitesi boşta çalıştırmak, vites kutusuyla motor sistemi arasındaki bağlantıyı koparır. Bu da aracın rölantide çalışması (motor çalışırken aracın hareketsiz kalması) anlamına gelir. Rölantide çalışan araç da bilinenin aksine fazla yakıt harcar. Çünkü vitesin boşa alınma aşamasında araç pistonları bir süre hareket etmeye devam eder ve tekrar ateşleme yapar. Ateşleme yapmak ise yakıt tüketimi demektir.

Peki ne zaman vites boşa alınır?

Durmaya yakın veya bir trafik ışığında beklerken vites boşa alınarak beklenebilir. Ya da uzun süreli bekleme hallerinde sürücü kendisini dinlendirmek için el frenini çekerek vitesi boşa alabilir. Fakat bu eylemlerin hiçbiri yine yakıt tasarrufu sağlamaz.

Yakıt tasarrufu için doğru vites kullanımı nasıl sağlanır?

Yakıt tasarrufunu vitesi doğru kullanarak sağlama konusunda kararlıysanız bu konuda en güvenilir yöntem aracı doğru devirde, doğru vitesle kullanmaktır. Yani düşük vitesle yüksek hızlara çıkmaktan, düşük hızlarda yüksek vitese geçmekten sakının. Günümüzde pek çok modern araçta sürücüyü bu konuda vitesi ne zaman yükseltmesi gerektiğine yönelik uyarılar bulunmakta. Siz siz olun, vitesi boşa alarak yakıt tasarrufu sağlamaya kalkışmayın. Sürüş emniyeti önceliğiniz olsun, hele ki işe yaramayan yöntemler için hayatınızı riske atmayın.

Yakıt Tüketimi Nasıl Azaltılır?

Vitesi boşa almak yerine gerekli devirde kullanmak, motorun kendi kendine çalışmasını ve aşırı hızlanmanın önüne geçmesini sağlar. Bu sayede daha az yakıt tüketmiş olursunuz. Hem yakıt tasarrufunu sağlamak hem de otomobilinizin yıllık harcamalarını en aza indirmek için dikkat etmeniz gereken diğer konular ise şunlar:

• Hız ayarı: Hızınızı mümkün olduğunca azaltın. Mesela 80 km/s hız ile gitmeniz gerekiyor ve siz 130 km/s hız ile gidiyorsanız yakıt tüketiminiz artar. Aynı şekilde gitmeniz gereken hızın çok altında gidiyorsanız da yakıt sarfiyatınız artar.
• Klima kullanımı: Klima kullanımında aracın motoru aktif hale gelir. Bu yüzden siz 70 km/s hızdan daha hızlı gidiyorsanız yakıt tüketiminiz ortalama %10 civarında yükselir. Özellikle rölantide klima çalıştırmak yakıt sarfiyatını önemli ölçüde arttırır.
• Yağ ve hava filtrelerinin bakımı: Yağ ve hava filtrelerinin bakımlarını düzenli yaptırmadığınız takdirde bakımsız filtreler hem tıkanır hem de motoru aşındırır. Tıkanan filtreler yakıt sarfiyatını yükseltirken eski ve yıpranmış filtreler de ileride masraf çıkarabilir.
• Aracın vites yüksekliği: Sürüş sırasında aracınızı mümkün olduğunca yüksek viteste kullanın. Çünkü aracı düşük viteste kullanmak fazla yakıt harcanmasına sebep olur.
• Gereksiz yükler: Aracınızda bulunacak ekstradan 25 kg yük, aracınıza %0.5-1 oranında daha fazla yakıt harcatır. Bu nedenle kullanmayacağınız eşyayı aracınızda depolamamanız önemlidir.
• Lastik basıncının değeri: Lastiklerin basıncı yeterli değilse tekerlekler hareket etmek için daha fazla enerji harcar. Ayrıca tekerlekler de yıpranır. Bu yüzden lastiklerin hava basıncını düzenli olarak kontrol etmenizde fayda var.