Benzin ve Mazot Arasındaki Farklar

05.08.2022 / Genel

Benzin gibi mazot da ham petrolden üretilmektedir. Dolayısıyla bulunabilirlik bakımından birbirlerinden farkları yoktur.

Otomobiller günlük hayatımızın vazgeçilmezleri arasında gelmektedir. Benzin, motorin ve LPG olarak yakıt kullanan araçların trafikteki sayısı her geçen gün artmaktadır.

Mazot daha çok kamyon, tekne, iş makinesi gibi daha büyük motorlu araçlarda, benzin ise araba, motosiklet vb. küçük motorlu araçlarda kullanılır. Bunun temel nedeni mazotun sabit hızlarda, benzinin ise kısa zamanda artan hızlarda daha verimli olmasıdır.

Fiyat bakımından birbirinden farklı olan benzin ve mazotun avantajları ve dezavantajları da birbirinden farklıdır.

Yakıt Nasıl Üretilir?

Ham petrol, hidrokarbonların gelişigüzel karışımından oluşur. Hidrojen ve karbon molekülleri, uzun, lineer zincirler veya halkalar oluşturur. Zincirin veya halkanın kaynama noktası, büyüklüğü ile orantılıdır. Yani uzun, geniş bir molekül zincirini kırmak, küçük ya da kısa bir molekül zincirini kırmaktan daha zordur.

Rafine etme işleminde molekül zincirleri birbirinden ayrılır. Çıkarılan ham petrol dev fırınlarda ısıtılarak damıtılır. Bu işleme fraksiyonel damıtma denilir. Çünkü bu işlem ham petrolün bölümlere ayrılmasını sağlar.

Fırın tankerinin en üstü en düşük, tabanı ise en yüksek sıcaklığa sahiptir. Yani ham petrol, tankerin içinde farklı derecede ısılara maruz bırakılmıştır. Hal böyle olunca tankerin içinde yüksek sıcaklık bölgesinden düşük sıcaklık bölgesine doğru bir hareket oluşur. Daha uzun zincirler daha zor kırıldığı için bu işlem sayesinde ham petrolden farklı yakıt türleri üretilebilir.

Isıtılan tankerin en sıcak olan tepe noktasından (40-200 ?) benzin ve LPG gibi daha hafif karbon zincirlerinden oluşan yakıt elde edilirken, orta bölgesinden (250-350? ) mazot gibi daha yoğun yakıtlar elde edilir. Fırının en altında ise en yoğun bileşikler kalır.

Benzin ve Mazot Arasındaki Farklar Nelerdir?

Benzin ve dizel farkı, sektöre ilgili duyan birçok kişi tarafından merak edilen detaylar arasında yer alıyor. Benzin mazot karşılaştırması yapıldığında hem birbirlerine karşı hem benzinin avantajları hem de dizelin avantajları olduğu söylenebilir. Bununla birlikte mazot ve benzin arasındaki farklar olduğu gibi benzerlikler de bulunmaktadır. Örneğin, her ikisi de petrolden üretilmektedir.

Benzin, kısa sürede artan hızlar için ne kadar ideal ise mazot da sabit hızlarda bir o kadar verimlidir. İkisi de petrolden üretilmesine rağmen damıtılma sıcaklıkları yoğunluklarını değiştirir. Benzin daha hafiftir ve mazottan çok daha hızlı tutuşur. Mazot daha zor tutuşmakla birlikte hacim birimi olarak benzine nazaran daha fazla enerji sağlar. Böylece yük taşımak, uzun yol almak gibi performanslar için mazotlu motorlar; hızlı ivme ve süratle yol almak için ise benzinli motorlar geliştirilmiştir. Nitekim benzin ve mazot farkında bu detay ön plana çıkan maddeler arasında yer almaktadır.

Dizel ile benzin farkı hakkında söylenebilecek en önemli şeylerden biri de benzinin mazota göre daha hızlı yanması ve tükenmesidir. Mazot daha yavaş ve uzun yanar dolayısıyla görece ekonomiktir. Konu motorların ağır iş yapmasına geldiğinde ise tercih mazotla çalışan büyük motorlu araçlardan yanadır.

Örneğin yük taşımacılığının yüzde doksanı tamamen mazotlu araçlarla yapılır. Her halükarda bulundukları günden bugüne ikisi de aynı hızla tüketilmeye devam ediyor ve bir süre daha böyle gideceğini rahatlıkla söyleyebiliriz.

Benzin ile mazot arasındaki farklar maddeler halinde aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Dizel araçlar sürüş menzili bakımından benzinli araçlara kıyasla daha üstündür.
• Dizel motorların torku benzinli araçlara kıyasla daha yüksektir. Ancak benzinli araçlar dizel araçlardan daha çeviktir.
• Dizel ile benzin arasındaki fark araçların ilk çalışmaları esnasında da göze çarpar. İlk çalıştırma esnasında benzinli araçlar, dizel motorlu araçlara kıyasla daha az ısınma gerektirir.
• Benzin motorin karşılaştırmasında ön plana çıkan detaylardan biri de bujidir. Dizel araçlarda buji yoktur. Bu yüzden buji bakımı gerektirmez.
• Dizel araçların elektrik aksamı benzinli araçlara kıyasla daha basittir.
• Benzinli araçlar kısa mesafeli yolculuklar için daha karlıdır. Fakat dizel araçlar özellikle şehirlerarası yolculuklarda daha fazla yakıt tasarrufu sağlar. Hem benzin tasarrufu hem de dizel araçlarda yakıt tasarrufu yapmanın yolları hakkındaki detayları ilgili blog yazılarımızda bulabilirsiniz.
• Çevre açısından da benzin dizel yakıt farkı bulunmaktadır. Dizel motorlu araçların daha fazla çevre dostu oldukları söylenebilir.
• Dizel motorlu araçlarda yangın meydana gelme olasılığı benzinli araçlara kıyasla daha düşüktür.
• Benzin ve motorin farkı genel olarak değerlendirildiğinde dizel araçlar benzinli araçlardan daha yüksek maliyetlidir.
• Benzinli araçların bakımı dizel araçlara kıyasla hem daha kolay hem de daha ekonomiktir.
• Dizel araçlar, benzinli araçlara nazaran çalışma sırasında daha yüksek ses çıkarır.
• Dizel motorlu araçlar benzinli araçlara kıyasla daha az değer kaybeder.
• Benzinin molekül zinciri, mazota kıyasla daha kısa olduğu için çalışma esnasında çok daha çabuk alev alır.
• Dizel yakıt olarak da tabir edilen mazot, benzinden daha ağır bir yakıt türüdür.
• Benzin dizel farkı araçların arıza yapma sıklıklarında da karşınıza çıkabilecek bir durumdur. Dizel motorlar genel olarak daha az arızalanır. Ancak dizel araca sahipseniz aracınızın bakımlarını zamanında yaptırmanız çok önemlidir.
• Dizel motorlar çok daha verimli motorlardır. Bu nedenle, az yakıt tüketerek çok daha fazla enerji açığa çıkarırlar.
• Benzin motorlu araçlar daha sessiz çalışır. Bu nedenle daha fazla tercih edilir.

Performansları Neden Farklıdır?

Benzin daha hafif bir yakıt olduğu için mazottan daha hızlı bir şekilde tutuşur. Bu nedenle benzin, hızlanma konusunda daha verimlidir. Bununla birlikte mazotun daha yoğun bir yakıt olması daha fazla hidrokarbona sahip olmasını sağladığından mazotun hacim birimi, benzinin hacim biriminden daha fazla enerji sağlar.

Benzin, dokuzdan fazla karbon atomu olmayan tekrar eden bir zincir iken, mazot zincirleri en az on dört karbon atomundan oluşur. Bu nedenle benzin, dizelden daha hızlı buharlaşır. (Dizel galon başına 32 x 106 J, benzin 155 x 106 J enerjiye sahiptir.) Sonuç olarak; dizel araçlar, benzinlilere oranla daha fazla kilometre yapmaya odaklıdır.

Söz konusu olan yük taşımacılığı olduğunda, hızdan ziyade ağırlığın taşınması önemli olduğundan yük taşıma araçlarında daha verimli olan yakıt türü mazottur.