Covid-19 ve Toplumsal Ruh Sağlığı

17.02.2021 / Sağlık / Genel

Pandemi sürecinin dünya çapında ekonomiksel, sağlıksal ve sosyal alanlarda yaratmış olduğu negatif etki herkesçe bilinmekte.

Covid-19 ve Toplumsal Ruh Sağlığı

Devlet yetkilileri, bilim insanları ve sağlık çalışanları hiç durmadan virüs ile savaşmaya devam ediyor. Fakat bu fiziksel alan savaşı dışında, COVID-19’un getirisi olan ve günden güne büyüyen başka bir kriz daha var; “Toplumsal Ruh Sağlığı.

Bildiğiniz üzere pandemi ile birlikte son bir yıl içerisinde dünyada birçok kişinin yaşam tarzı ve şartları değişmek zorunda kaldı. Kendimizi bir anda; maskesiz sokağa çıkılamayan, toplum içerisinde rahat davranılamayan, tehlikenin (virüsün) her yerden gelebileceği, belirsizliklerle dolu, doğru dürüst sosyalleşme imkanının bulunamadığı ve özellikle boş zamanımızın büyük bir çoğunluğunu evlerimizde geçirdiğimiz bir dünyada bulduk.

COVID-19 pandemi sürecindeki yaygın rahatsızlıklar

Bu gibi negatif etmenler küresel anlamda ruh sağlığının bozulmasına kolayca yol açabilecek bir ortam hazırlıyor. Peki pandemi sürecinde en çok görülebilecek psikolojik rahatsızlıklar nelerdir? Bunun yanında, toplumsal bir kriz haline gelmesini engellemek; hiç değilse etkilerini azaltmak adına bireysel ve toplumsal olarak hangi adımları atabilir, ne gibi önlemler alabiliriz?

Pandemi sürecinde birçok insanda strese bağlı olarak ortaya çıkan en yaygın rahatsızlıkların; anksiyete, depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) olduğu tespit edilmiştir. Aslında bu gibi bozukluklar pandemi öncesi dönemde de gayet yaygındı fakat son bir yıl içerisinde pandemi ile birlikte inanılmaz bir ivme kazanmış oldu. Gözlemlenen vakaların birçoğunda ilk başta anksiyeteye bağlı uykusuzluk, sonrasında depresyon ve en sonunda da TSSB görülmüştür.

Bunların çözümü için öncelik devletlerdedir. Alacakları basit kararların büyük ölçüde etkileri olabilir. İlk olarak COVID-19 ile adeta ön cephede mücadele veren sağlık çalışanlarına, daha sonra ekonomik gücü terapi görmeye yetmeyen kimselere, yakınlarını COVID-19 vasıtası ile kaybetmiş kişilere, yaşlılara ve 18 yaşının altında olup bu ülkenin geleceğini ellerinde şekillendirecek olan gençlere hizmet edecek toplumsal destek hatları ile, online veya yüz yüze profesyonel terapi seansları verilmeli ve bu insanlar ruh sağlıklarını koruyabilmeleri açısından bilinçlendirilip desteklenmelidir.

İkinci olarak, beslenme ve barınma gibi en temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamayan bireyler tespit edilmeli ve muhakkak ihtiyaç duyduğu yardımı alması sağlanmalıdır. Temel ihtiyaçlarını karşılayamayan bireylerin düzgün bir ruh sağlığına sahip olmaları pek mümkün değildir.  Bunun yanında, halihazırda psikolojik bir rahatsızlığı bulunan insanlara ücretsiz terapi hizmeti sağlanmalı ve ekonomik destek verilmelidir. Bilim insanları ve doktorlar toplumda oluşan bilgi kirliliğini ve beraberinde yarattığı korku ve endişe ortamını güvenilir bilgiler ile aydınlatmalıdır.

toplum ruh sağlığı hizmetleri nelerdir

Fakat tüm sorumluluk devlete de bırakılmamalıdır. Bireysel olarak da karantina süresince ruh sağlımızı korumak adına egzersiz yapabilir, hobi edinebilir, dijital olarak olsa bile sosyalleşebilir, doğru ve güvenilir kaynaklardan bilgi edinmeye devam edebilir, evde dahi olsak kişisel bakımımıza özen gösterebilir ve en önemlisi eğer imkânımız var ise profesyonel destek alabiliriz.

Basit bir sorunmuş gibi görünen toplumsal ruh sağlığımızı hiçe sayacak olursak, suç oranları, intihar vakaları, aile içi huzursuzluk/şiddet, toplumsal şiddet, verimsizlik ve kaygı gibi olumsuz durumların ortaya çıkması kaçınılmaz olacaktır. COVID-19 sebebiyle hayatını kaybeden kimseler kadar, bu süreçte ruh sağlığını kaybedenler de bir o kadar önemlidir. Toplumsal ruh sağlığının dünyada yarattığı sonuçlar direkt olarak değil, dolaylı yönden gerçekleşmektedir. Bu sebepten ötürü beraberinde getirdiği negatif etkilerin hemen tespit edilemiyor oluşu, onu göz ardı edip sorun yokmuşçasına yaşayabileceğimiz manasına gelmemektedir.

Ruh sağlığı, yaşamak için uygun ortam arayan bir bitkiye benzer. Uygunsuz alanda bir bitki yetişemeyeceği gibi, ruh sağlığı bozuk bir toplumda da mutlu, huzurlu ve topluma katkısı olan bireyler yetişemez.

pandemi sürecinde en çok görülebilecek psikolojik rahatsızlıklar