Damar Tıkanıklığı Nedir?

27.06.2022 / Sağlık / Genel

Damar tıkanıklığı, günümüzde 65 yaş üstü kişilerde ortaya çıkan tehlikeli bir hastalıktır. Çok dikkat edilmesi gerekmektedir.

65 yaş üzerindeki kişilerin en sık hastaneye yatış ve ölüm nedeni kalp ve damar hastalıklarıdır. Öte yandan kalp sağlığı insanın genel sağlık durumunu etkileyen ve damar sisteminin bozulması ya da kalp yetmezliği gibi problemlerle birtakım hayati sağlık sorunlarına neden olabilen bir sistemdir.

Bu damar ağında sağlıksız beslenme ve yaşam nedeniyle oluşan plağı aterom ve kalıntıların arterleri tıkaması sonucu oluşan rahatsızlığa damar tıkanıklığı adı verilir. İnsan sağlığı açısından oldukça ciddi ve tehlikeli sonuçları olan hastalık olarak göze çarpmaktadır.

Damar tıkanıklığı; genetik, doğumsal ya da edinilmiş faktörler ile damarlar içerisinde yağ moleküllerinin plak oluşturarak damar duvarına yapışması ve kanın yeterli oranda ve hızda akımını engellemesi olarak tanımlanabilmektedir. Damar tıkanıklığının açığa çıkmaması için gerekli önlemlerin alınması, erken teşhisi için özellikle ileri yaşlardaki ve risk altındaki kişilerin periyodik kontrollerini aksatmamaları gerekmektedir.

Damar Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?

Damar tıkanıklığı, genellikle fark edilemez. Bu nedenle de tıkanıklığın ilerlemesi halinde kalp krizi ya da inme gibi insan hayatı açısından oldukça tehlikeli durumlar beklenmedik anlarda ortaya çıkabilir. 

Kalıtım, içki ve sigara kullanımı ile yanlış beslenmenin baş tetikleyicisi olduğu damar tıkanıklığı, ağır ağır ilerleyen tehlikeli bir sağlık sorunudur. Birçok belirtisi olsa da hastalar tarafından genellikle erkenden fark edilemez. Ancak bunun sonucunda insan hayatı için çok tehlikeli olan kalp krizi ve inme gibi şoklarla kendisini gösterebilir.

Damarlarda Tıkanıklık Neden Olur?

Belirtiler sonrasında merak edilen bir diğer konu da damar tıkanıklığı nedenleri… Ancak bunun için tek bir neden söyleyemeyiz; pek çok nedenden dolayı oluşabilir. Bu noktada fazla öne çıkan faktör ise yaşam tarzıdır. Düzensiz beslenme, kötü alışkanlıklar bu hastalıkta başrol oynar. Damar tıkanıklığının nedenleri şunlardır:

• Kanda, LDL denilen kötü kolesterolün yüksek, HDL denilen iyi kolesterolün ise düşük seviyede bulunması
• İnflamasyon, yani iltihap belirtisi olarak gösterilen C-Reaktif Protein seviyesinde yükselme
• Yüksek tansiyon
• Diyabet (şeker) hastalığı
• Sigara kullanımı
• Düzensiz beslenme ve obezite
• Fiziksel aktivite konusunda yetersiz olma, hareketsizlik
• Ailede görülen damar hastalıkları
• Yaşlılık

Damar Tıkanıklığı Tedavisi?

Damar tıkanıklığı kolay fark edilmeyip ağır ilerleyen bir hastalık olduğu için, önlemlerin çok önceden alınması gerekir. Özellikle gençlik çağında sağlıksız beslenme ve sigara kullanımı ilerleyen yaşlar için damar tıkanıklığı yaşanmasına sebep olabilir. Damar tıkanıklığına iyi gelen yaklaşımların başında yaşam tarzı değişiklikleri gelir: Düzenli spor ya da çeşitli fiziksel aktiviteler, sağlıklı beslenme ve yüksek kolesterollü besinlerden uzak durma ilk sırada yer alır. Ayrıca sigara ve alkolden uzak durulması bu hastalığa yakalanmayı önemli ölçüde engeller. Bacaklarda yaşanan tıkanmaları düzelmesi için bacak damar tıkanıklığı egzersizleri yapılabilir.

Damar tıkanıklığı tedavisi konusunda tıbbi olarak da pek çok yöntem mevcuttur. Bunlardan ilki ilaç tedavisidir. Çeşitli tetkiklerin ardından damarlarda plak oluşumunu ya da kan pıhtılaşmasını önlemek için çeşitli ilaçlar verilebilir. Ek olarak, kolesterolü ve kan basıncını düşürmek için ilaçlardan yardım alınabilir.

Damar tıkanıklığı ameliyatla açılabilir. Damar tıkanıklığı ileri seviyedeyse anjiyoplasti ve bypass ameliyatı yapılır. Anjiyoplasti’de tıkalı damarlar mekanik olarak balon ile genişletilir ve açılır. Ülkemizde ve dünyada sıkça başvurulan bir yöntem olan bypass ameliyatıyla ise damar tıkanıklığı sorunu çözülür ve hasta hayatına normal bir şekilde devam eder.