Halkla İlişkiler Türleri

23.06.2023 / Eğitim / Genel

Halkla ilişkiler birçok işlevi yerine getirmektedir. Halkla ilişkilerin türleri bu işlevlere bağlı olarak şekillenmiştir.

Bu sınıflama aslında halkla ilişkilerin iletişim kurduğu çevreler ve iletişim kurduğu olaylar dikkate alınarak yapılmıştır.

Medya ile ilişkiler

Halkla ilişkilerin temeli halkla iletişim kurmaktır. Bu iletişimin sağlanmasında medyaya fazlasıyla ihtiyaç duyulacaktır. Halkla ilişkiler uzmanı mesajların iletilmesi konusunda medyaya ihtiyaç duyar, medyada varlığını sürdürecek haberler için bu tür faaliyetlere ihtiyaç duymaktadır. Halkla ilişkiler faaliyetleri karşılıklı iyi niyetli ilişkilerin kurulmasını zorunlu hâle getirmektedir. Karşılıklı, dürüstlük ve anlayış çerçevesinde profesyonel bağlantıları işbirliği içinde sürdürmek daha yararlı sonuçların çıkması açısından faydalıdır. Medya bir kuruma veya kişiye dört sebepten ilgi gösterir. Bunlar:

• İyi bir hikâyesinin olması
• Rakiplerinden daha iyi bir hikâyeye sahip olmak
• Rakiplerinden daha iyi ve doğru bir hikâyeye sahip olmak
• Rakiplerinden daha iyi, daha doğru ve toplumun ilgisini çekebilecek bir hikâyeye sahip olmak

Kurumsal halkla ilişkiler

İşletmenin kurumu ve kendisi ile ilgili kimlik oluşturması için yaptığı halkla ilişkiler faaliyetleri kurumsal halkla ilişkileri ifade etmektedir.

Kurumsal halkla ilişkiler üst yönetimle birlikte yapılan, pozitif kimliğin, kurumsal imajın yaratılması ve korunması amacıyla yürütülen çalışmalar bütünüdür. Kurumsal halkla ilişkiler faaliyetleri ile işletmenin kamuoyuna doğru anlatılması hedeflenmektedir. Bu amaçla web sayfasının düzenlenmesi, dergi ya da gazete yayınlanması, sponsorluklar yapılması, tanıtım filmlerinin hazırlanması gerekmektedir.

Kurumsal halkla ilişkiler faaliyetlerinde ister kurumsal imaj kullanılsın ister kurumla alakalı olumlu algılamalar, ikisi de kuruma çeşitli yararlar sunabilmektedir. Halkla ilişkilerin sağladığı yararlar kurumun tercih edilmesini artırması, zor zamanlarda kamuoyu desteğini sağlamak ve finansal pazarlarda değer yaratması olarak ifade edilebilir.

Kriz yönetimi

Bir işletme için kriz örgütün üst düzey hedeflerini tehdit eden, işletmenin yaşamını tehlikeye sokan işletmenin hızla tepki göstermesi gereken durumlardır. Kriz işletmeler için dönüm noktasıdır. Bu durumu fırsata da çevrilebilir, işletmenin varlığını tehdit edecek boyuta da gelebilir. Unutulmaması gereken şudur ki, her beklenmedik durum kriz değildir ve her krizde tamamen beklenmedik değildir. Çünkü bazı riskli durumlarda bazı organizasyonlarda daha olanaklıdır. Bir otelde yangın meydana gelmesi veya gıda zehirlenmesi yaşanması beklenmedik bir durum değildir.

Genel olarak kriz için önceden bir plan hazırlamak zordur. Faka genel hatları ile atılacak adımları önceden hesaplayan bir plan, karar verme ve harekete geçmede organizasyonlara rehberlik edebilir. İşletmelerde meydana gelen krizler genel olarak şöyledir: Su baskını, yangın, deprem, doğal afetler, kusurlu ürün, ürünle ilgili karşılaşılan sorunlar ve ürünün geri çekilmesi, bilgisayar verilerinin kaybı, sabotaj, bomba, gasp, beklemeyen davalar, patent ve telif hakları, personel ölümleri gibi ya da medya işletme ile alakalı olumsuz araştırma raporlarının yer alması.

Bu amaçla bu konuda deneyimli ve birlikte nasıl çalışacağını bilen bir kriz yönetimi ekibi oluşturulur. Bu ekip kriz yönetimi konusunda bir kitapçık geliştirerek gerçekleşebilecek bir krizin nasıl ele alınacağını içeren bilgiler ele alınabilir. Yaşanacak böyle bir durumda yapılması gerekenler belirlenmiş ve medya ile sağlanacak irtibat sayesinde kriz doğru yönetilmiş olur.

İş görenlerle ilişkiler

İşletmelerdeki halkla ilişkiler işletme çalışanları arasındaki iletişimi güçlendirmek, işletme amaç ve hedeflerini benimsetmek, belli davranışları yerleştirmek, işletmenin saygınlığını ve kabulünü sağlamak, kalifiye çalışanlar bulmak ve çalışanların verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak amacı ile yapılmaktadır.

Finansal ilişkiler

Finansal halkla ilişkiler yatırımlarda güvenin sağlanması ve sürdürülmesi üzerine kurulan ilişkileri ifade etmektedir. Finansal dünyaya izlenecek iletişim programlarını ifade etmektedir. Kurum hakkında bilgi vererek finansal kesimlerle olumlu ilişkiler kurulmasını sağlamaktadır.

Finansal halkla ilişkiler finansal güç ve ekonomik hedeflerle alakalı bilgilendirme yaparak olumlu bir imajın oluşmasını amaçlar. Bu çalışmaların hedef kitlesi hissedarlar, ortaklar ve yatırımcılardır.

Devletle ilişkiler

Bu ilişki devletin çeşitli birimleri olan ilişki türünü ifade etmektedir. Lobicilik faaliyetleri ile devlet birimlerinin kararlarını etkileme faaliyetleri olarak görülür. Lobicilik bireylerin, kurumların veya grupların ikna, inandırma ve tanıtma faaliyetlerini kullanarak, belirlenmiş olan karar vericilerin kararlarını etkileme faaliyetleri olarak görülmektedir.

Lobicilik faaliyetleri bireylerin, kurumların veya grupların ikna, inandırma ve tanıtma yöntemlerini kullanarak hedeflenen karar vericilerin kararlarını etkilemeyi amaçlayan faaliyetlere denilir.

Lobicilik faaliyetini gerçekleştirmek için kamuoyunun görüşlerini etkileyerek seçmenleri harekete geçirmek, hükümet üyeleri, kurumlar ve gruplar üzerinde etki oluşturmak amaçlanır. Bu tür faaliyetler “tüketici konseyi” veya haksız rekabet düzenlemeleri gibi yasal düzenlemelerin gerçekleşmesinde etkili olmuştur. Günümüzde ise iletişim teknolojilerinin gelişimi kamuoyu oluşturmak ve harekete geçirmek adına kolaylıklar sunmaktadır.

İşletmeler lobicilik faaliyetlerini gerçekleştirmek için uzman kuruluşlardan yardım alırlar. Aynı zamanda uzman bireyler veya işletmelerin yardımı ya da kurum içi çalışmalarla gerçekleştirilir.

İşletmeler bu faaliyetleri ister birlikler vasıtası ile isterse tüketici grupları vasıtası ile gerçekleştirmiş olsun, önemli olan bu faaliyetleri hem yasal anlamda hem de ahlaki değerler anlamında doğru bir zemine oturtabilmesidir.

Lobicilik girişimlerinde:

• Lobi faaliyetlerini yapacak işletmelerin ün ve imajları ikna ve inandırıcılık bakımından önem taşır,
• Kurumun ahlaki ve değer ve kurallara uygun olmasının yanındaki diğer alanlardaki uygunluğu da (gücü, büyüklüğü, sektördeki konumu) önem taşır,
• Hedef alınan kitlenin lobicilik faaliyetleri sonucu etkilenmeye açık olması gerekmektedir,
• Uygulanması planlanan strateji ve taktikler açık ve anlaşılır bir şeklide planlanmalıdır,
• Lobicilik faaliyetlerinde hedeflenen karar verenler ve bunların yetkileri doğru belirlenmeli, doğru hedefleme yapılmalıdır.

Toplumla ilişkiler

İşletmenin içinde faaliyet gösterdiği çevreyi sürdürmek ve gelişmesini sağlamak için toplumla planlı, aktif bir şekilde ve sürekli ilgilenmesini ifade eder.

İlgi çeken konular şunlar olabilir: Kültürel olaylar, çevrenin korunması, hayvanların korunması ve yaşlı insanlar gibi. Yani işletme topluma sosyal katkı sağlamak için uğraşmakta ve duyarlı, sorumluluk sahibi bir vatandaş imajı çizmektedir.

Pazarlama amaçlı halkla ilişkiler

Bir kurumun pazarlama hedeflerine ulaşmak için halkla ilişkilerin stratejik desteğinden yararlanmasını ifade eder. Günümüzde pazarlamada halkla ilişkilerin önemi giderek artmıştır. MPR (Marketing Public Relations) adı verilen pazarlama yönlü halkla ilişkiler müşteri memnuniyetini sağlayıp satışları teşvik eder. Üretimde tüketici istek, ihtiyaç ve çıkarlarını göz önünde bulundurur. İşletmelerin satışlarını artırmaya yönelik pazarlama stratejisi ve çalışmalarını destekleyen uygulamalardan oluşmaktadır. Yapılan araştırmalar MRP’nin gittikçe önem kazandığını az maliyetli olduğu için hem de imaj ve farkındalık yaratma gücünden dolayı, tutundurma harcamalarında daha çok MRP’nin tercih edildiğini ifade etmektedir.

Halkla ilişkilerde buraya kadar ele alınan ilişiklerden görülebileceği gibi çeşitli kitlelerle temsil, ikna, eğitme, imaj oluşturma, bilgilendirme ve ün sağlamak için oluşturulan uzun soluklu ve sağlıklı ilişkiler kurmaya yöneliktir. Bu geniş kapsamından dolayı halkla ilişkiler stratejik ilişkiler yönetimi olarak da görülmektedir. Yönetim kavramı; planlama, kontrol, geri besleme ve performans ölçümünü ifade etmektedir. Stratejik kavramı ise üstün olma, planlama, eylem yönelim ve müşteri organizasyonu amaçlarına uygun olan bağlantılara odaklanmayı ifade etmektedir.

Sonuç olarak ilişkiler etkili iletişim, karşılıklı bağlılık ve uyum, güven, ortak değerler ve taahhüdü içermektedir.