Sosyal Hizmetler

27.02.2020 / Eğitim / Genel

Kişilerin maddi, manevi ve sosyal yoksunluklarının giderilmesi ve ihtiyaçlarının karşılanmasını amaçlayan sistemli hizmetler bütünüdür.

Kişi ve ailelerin, kendilerinden ve çevre şartlarından kaynaklanan veya kontrolleri dışında oluşan maddi manevi ve sosyal yoksunlukların giderilmesi ve ihtiyaçlarının karşılanması, sosyal sorunların önlenmesi ve çözümlenmesi, hayat standartlarının iyileştirilerek yükseltilmesini amaçlayan sistemli hizmetler bütünüdür.

Sosyal hizmetler, herhangi bir sebeple sosyal ve ekonomik muhtaçlıklarla karşılaşan kişilere ve ailelere fayda sağlayarak destek olmak ve insan haysiyetine uygun yaşam düzeyinin gerçekleşmesine katkıda bulunmak hedefine yönelmiş hizmetlerdir.

Sosyal Hizmetlerin Görevi

Sosyal hizmet mesleği insanların refahı için sosyal değişmeyi, insan ilişkilerindeki sorunları çözümlemeyi, insanın güçlenmesi ve özgürleşmesini sağlar. Sosyal hizmet uzmanı, insan davranışı ve sosyal sistem kuramlarını kullanarak insanların çevresi ile etkileşimde bulunduğu noktalarda müdahale eder.

Sosyal alanlarda faaliyet gösteren sosyal hizmet, değişik sosyal özellik gösteren her yaş grubuna yönelik programlar sunmaktadır. Özellikle öznel gelişimlerinde desteğe ihtiyaç duyan veya önemli bir sosyal sorunla baş başa kalmış çaresiz insanlara yardımcı olmak sosyal hizmetlerin görev kapsamına girmektedir. Hedef sosyal sorunların ortaya çıkmasının önlenmesi, ortaya çıkanların da giderilmesidir.

Sosyal hizmetler; mesleki etik, değer yargıları (insan onuru, özgürlük, fırsat eşitliği, dayanışma), sosyal hukuk, mesleki bilgi ve tecrübe, sosyal ahlâk gibi esaslara dayanmaktadır. İnsan hakları ve sosyal adalet ilkeleri sosyal hizmette temeldir.

Sosyal Hizmetlerin Sorumlulukları

• Kişilerin içinde yaşadıkları sosyal ortamda yeniden aktif olabilmeleri için onları maddi ve psikososyal yönden desteklemek
• Olumsuz şartları ve engelleri, kişilerin kendi çabaları ile ortadan kaldırabilmeleri için inisiyatif sahibi olmaları yönünde onlara profesyonel destekte bulunmak
• Sosyal çevreyi, sorunu olan insanlar için daha duyarlı hâle getirmek ve akrabalık veya komşuluk ilişkilerini geliştirerek sosyal sorumluluk bilincini yaygınlaştırmak
• Sosyal hizmet alanlarını ve çalışmaları, ihtiyaca uygun sayıca artırmak ve toplam kalite anlayışı içerisinde insanlara, özellikle ihtiyaç duyanlara etkili bir şekilde ulaştırmak
• Denetimin sağlanmasıyla ilgili kanunlara uygun çerçeve oluşturmak
• Sosyal hizmetler alanında yetkili ve etkili olabilecek kişi, kurum ve kuruluşlar arasında iş birliği sağlamak
• Sivil toplum kuruluşları ve gönüllülerin sosyal faaliyetlerinin desteklenmesi yönünde destek sağlamak
• Kişilerin kendilerine özgü veya karmaşık sorunlarının çözümü, bazen tek bir sosyal hizmet uzmanı tarafından sağlanamayacağından sosyal çalışmalarda bilim ve meslekler arası iş birliği ortamı oluşturmak

Sosyal Hizmetlerin İşlev ve Çalışma Yöntemleri

• Etkin iletişim, danışmanlık, bilgilendirme, yönlendirme ve koordinasyon
• Eğitim ve gelişim programlarını planlama ve uygulama
• Sosyal rehabilitasyon veya terapi
• Refakatçilik ve manevi destek
• Sosyal bakım
• Sosyal inceleme
• Sosyal çalışma ve yönetim

Sosyal Hizmetler Elemanında Aranan Özellikler

• İnsanlarla sağlıklı ve etkili iletişim kurabilen,
• Çocuk, genç, engelli ve yaşlı bireylerin bakımlarına destek olan,
• Aktiviteleri planlayarak uygulama yeteneğine sahip,
• Güler yüzlü, sevecen, hoşgörülü ve sabırlı,
• Bedenen ve ruhen sağlıklı,
• Özverili ve mesleki sorumluluk sahibi,
• Meslek etiğine saygılı,
• Her türlü yeniliğe açık ve kendini yenileyebilen,
• Empatik, kendini ifade etmede başarılı,
• Esnek, sınırsız ve ön yargısız düşünüp davranabilen,
• Öğrendiklerini sentezleyip yeni bilgiler üretebilen,
• Problem çözebilen,
• Sır tutan,
• Ekip çalışmasına uygun özelliklere sahip olmasıdır.

Çalışma Ortamı ve Koşulları

Sosyal hizmetler; kadın, çocuk (korunmaya muhtaç çocuklar, sokakta çalışan veya sokakta yaşayan çocuklar, suçlu çocuklar vb.), yaşlı, özürlü, mülteci, sığınmacı, özel ihtiyaç grupları (HIV, kanser, lösemililer ile alkol ve madde bağımlıları), evsizler ve yoksullar gibi oldukça geniş bir müdahale alanını içermektedir. Bu müdahale alanının oluşturduğu koşullar çalışma ortamlarını belirler.

İş Bulma Olanakları

• Çocuk, genç, engelli ve yaşlı bireylerin barındığı ve bakımlarının yapıldığı toplu yaşam merkezlerinde,
• Hastanelerin çocuk, genç, engelli ve yaşlılara sosyal destek hizmeti veren bölümlerinde,
• Yatılı eğitim veren okul ve kurumlarda,
• Ulusal ve uluslararası yardım kuruluşlarında,
• Rehabilitasyon merkezlerinde,
• Ev ortamında çalışabilirler.