Gebelik Muayeneleri

17.09.2021 / Sağlık / Genel

İlk muayenede yapılan testler ve kontroller annenin vücudunu tanınması ve doğum zamanının tespiti açısından oldukça önemlidir.

Sağlıklı bir kadın normal olarak sağlıklı bir çocuk doğurur. Herhangi bir şikâyeti olmadan doktora gitmek ebeveynlere gereksiz gelebilir. Fakat doktor kontrollerini düzenli yapmak sorunların erken teşhisi açısından önemlidir. Özellikle belirti vermeyen gebelik anomalilerinin teşhisi ve müdahalesi açısından gereklidir

Sağlıklı bir gebelik dönemi geçirmek için anne adaylarının riskli bir durumları olmasa bile doktor kontrollerine mutlaka özen göstermeleri gerekir. Bu kontroller gebeliğin 28-30. haftasına kadar aylık, sonraki haftalarda on beş günde bir, doğum yaklaştıkça haftalık olarak yapılmalıdır. Bu kontrollerin aralıklarını doktor gebenin durumuna göre başka şekilde de düzenleyebilir.

Gebelik Şikâyetleri

Gebelikle birlikte vücutta olan fizyolojik değişimler sonucu bazı şikâyetler görülebilir. Anne adayları, bu durumlarda hasta değildirler, dinlenme ve beslenmelerine dikkat ederek bu şikâyetleri azaltabilirler. Bu şikâyetler şunlardır:

Bulantı ve Kusma: Gebeliğin ilk aylarında salgılanan hormonların etkisi ile bulantı ve kusmalar başlayabilir. Bu durumda kuru, katı, az yağlı yiyeceklerle beslenmek, az ve sık yemek gerekir. Aşırı bulantı ve kusma durumunda doktor kontrolünde damardan beslenmek gerekebilir. Bulantı ve kusma şikâyetleri genellikle gebeliğin 3. ayından sonra geçer.

Kanamalar: Gebeliğin başlangıcında lekelenme şeklinde olan kanamalar normaldir. Fakat kanamanın şiddetli olması düşük tehlikesine de sebep olabileceği için böyle bir durumda mutlaka doktora gidilmelidir.

Kabızlık: Gebelik süresince kabızlık sık sık görülebilir. Bu durum sürekli hale gelirse hemoroit olma riski artar. Annenin beslenmesine dikkat etmesi, yüksek lifli gıdalar ile beslenmesi önerilir.

Ödem: Gebelikte rastlanan şikâyetlerden birisi el ve ayaklarda görülen şişliklerdir. Bunun nedeni ödem denen vücuttaki su miktarının artmasıdır. Karnın büyümesi ile birlikte bu şişlikler de artabilir. Böyle bir durumda ayakları dinlendirmek, bol su içmek ve alınan tuz miktarını azaltmak gerekir.

Kramplar, Uyuşmalar ve Karıncalanmalar: Gebelikte rahmin büyümesi, bebeğin ağırlığı ve kilo alımı nedeniyle bacaklara yüklenen ağırlık fazlalaşır. Rahmin yaptığı baskı veya mineral eksiklikleri nedeniyle gebelikte kramplar, karıncalanmalar ve uyuşmalar meydana gelebilir. Bu tür şikâyetleri gidermek için kısa yürüyüşler yapmaya ve uzun süre ayakta durmamaya dikkat edilmelidir.

Diş Çürümesi: Gebelik döneminde hormonların etkisi ve fetüsün gelişimi için vücudun mineral kullanımının artması nedeniyle dişler zarar görebilir. Anne adayı hamileliği süresince beslenmesine ve diş bakımına dikkat etmelidir. Dişte çürüme olursa mutlaka diş hekimine gidilmelidir.

İdrar Yolu Enfeksiyonları: İdrara çıkma sıklığı nedeniyle enfeksiyon riski artabilir. Enfeksiyonun belirtisi idrar yaparken yanma ve acı hissetme şeklindedir. Önlem alınmaz ise böbrekler etkilenebilir. Anne adayı, temizliğine ve bol sıvı alımına dikkat etmelidir. Böyle bir durumla karşılaşan anne adayı şikâyetlerini mutlaka kadın doğum doktoruna bildirmelidir.

Gebeliği Etkileyen Hastalıklar

Anemi: Bebeğin anne kanından beslenmesi, annenin hemoglobin değerlerini düşürebilir. Yeterli ve dengeli beslenme ile bu durum normal değerlere döner. Fakat aşırı kansızlık durumunda, nefes daralması, yorgunluk ve kendinden geçme görülebilir. Bunu önlemek için gebelik muayenelerinde tetkiklere göre demir takviyesi yapılabilir.

Kızamıkçık: Virüsle bulaşan bir hastalıktır. Gebelik döneminde bulaşır ise plasentadan geçerek bebeğin yaşamını tehlikeye sokar. Bebekte organ kayıplarına neden olur. Bu yüzden kızamıkçığa karşı annenin bağışıklığının olup olmadığı bir hekim tarafından mutlaka kontrol edilmelidir.

Diyabet: Annenin şeker hastası olması gebeliği etkileyen bir durumdur. Özellikle gebeliğin ilk aylarında kandaki şeker düzeyi normal sınırlar içinde olmalıdır. Aksi durumda bebekte engellilik veya organ anomalileri görülebilir. Doktor, gebe kadına sık sık şeker ölçümü yaparak gerektiğinde insülin takviyesi verebilir.

Rh Uyuşmazlığı: İnsanların çoğunun kanında Rhesus (Rh) faktörü denilen antijen yapıda bir madde bulunur. Bu maddenin olması durumunda kan grubu Rh pozitif (+) olarak adlandırılır. Bu madde kanda yok ise Rh negatif (-) denir. Uyuşmazlık; anne Rh negatif (-), baba Rh pozitif (+) ve bebekte Rh pozitif (+) olması durumunda ortaya çıkar. Genellikle ilk çocuklarda bu görülmez. Fakat ikinci ve diğer çocuklarda bu durum bebekte yapısal bozukluklara neden olur. Rh uyuşmazlığı olan gebelerde mutlaka kan testlerinde bu durum takip edilmeli ve önlem alınmalıdır. Günümüzde bu durumu kontrol altına alabilecek tedavi yöntemleri vardır.

Gebeliği Etkileyen Diğer Hastalıklar: Annenin kalp hastası olması, tüberküloz (verem), akciğer hastalıkları, hipertansiyon gibi hastalıklar bebekte problemlere neden olabilmektedir. Bu durumlarda sürekli doktor kontrolünde bir gebelik sürdürülmelidir.