Vücutta Kalsiyum Fazlalığı

28.09.2023 / Sağlık / Genel

Vücutta kalsiyum fazlalığı, hiperkalsemi olarak adlandırılır ve kandaki kalsiyum seviyelerinin normalin üzerinde olması durumunu ifade eder.

Vücutta Kalsiyum Fazlalığı

Yetişkin bir bireyde kandaki normal kalsiyum seviyesi 8.6-10.5 mg/dL arasındadır. Bu miktar 10.5 mg/dL'nin üzerine çıktığında hiperkalsemi yani kalsiyum yüksekliği söz konusudur.

Kalsiyum, kemik sağlığı, sinir iletimi, kas kasılması ve diğer birçok önemli biyolojik süreç için gerekli bir mineraldir. Ancak fazla miktarda kalsiyum kan dolaşımında biriktiğinde sağlık sorunlarına yol açabilir.

Kalsiyum Yüksekliği Neden Olur?

Hiperkalsemiye neden olabilecek birçok faktör vardır. En yaygın nedenler şunlardır:

  • Hiperparatiroidizm: Paratiroid bezleri, kandaki kalsiyum seviyelerini düzenleyen hormonlar üretir. Hiperparatiroidizm, paratiroid bezlerinin aşırı aktif olması durumudur. Bu durum, kandaki kalsiyum seviyelerinin yükselmesine neden olur.
  • Kanser: Bazı kanserler, kandaki kalsiyum seviyelerinin yükselmesine neden olabilir. Bu kanserler arasında meme, akciğer, böbrek, baş ve boyun kanserleri, multiple miyelom, lenfoma, lösemi gibi kan hastalıkları bulunmaktadır.
  • Diğer hastalıklar: Bazı hastalıklar, hiperkalsemiye neden olabilir. Bu hastalıklar arasında böbrek hastalığı, tiroid hastalığı, iltihaplı bağırsak hastalığı, bazı ilaçlar ve vitamin ve mineral takviyeleri bulunmaktadır.

Hiperkalsemi, aşağıdaki gibi bir dizi belirtiye neden olabilir:

  • İştahsızlık
  • Kilo kaybı
  • Mide bulantısı
  • Kusma
  • Kabızlık
  • Yorgunluk
  • Kas zayıflığı
  • Nörolojik semptomlar (baş ağrısı, depresyon, hafıza kaybı, zihin bulanıklığı)
  • Böbrek sorunları (böbrek taşı, böbrek yetmezliği)

Hiperkalsemi ciddi bir tıbbi durumdur ve tedavi edilmezse aşağıdaki gibi komplikasyonlara yol açabilir:

  • Böbrek taşı
  • Böbrek yetmezliği
  • Kalp ritmi bozuklukları
  • Psikiyatrik bozukluklar
  • Koma

Hiperkalsemi tanısı, kan testleri ile konulur. Tedavi, hiperkalsemiye neden olan faktöre göre değişir.

Hiperparatiroidizme bağlı hiperkalsemide, paratiroid bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Kanser nedeniyle oluşan hiperkalsemide, kanser tedavisi hiperkalsemiyi tedavi edebilir. Diğer durumlarda, hiperkalsemiyi tedavi etmek için sıvı alımı arttırmak, diüretik ilaçlar kullanmak ve kalsiyum emilimini azaltmak için ilaçlar kullanmak gibi önlemler alınabilir.

Hiperkalsemiyi önlemek için, aşağıdaki önlemler alınabilir:

  • Düzenli olarak kalsiyum içeren gıdaları tüketmek
  • Fazla miktarda D vitamini almaktan kaçınmak
  • Kanser, böbrek hastalığı veya diğer hiperkalsemiye neden olabilecek hastalıklarınız varsa, düzenli olarak doktorunuzla kontrol olmak

Hiperkalsemi, ciddi bir tıbbi durumdur ve tedavi edilmezse ölümcül olabilir. Bu nedenle, hiperkalsemi belirtileri yaşıyorsanız, derhal bir doktora başvurmanız önemlidir.

Kalsiyumun Normal Değeri Nedir?

Yetişkinlerde kandaki kalsiyumun normal değeri 8.6-10.5 mg/dL'dir. Bu değer 10.5 mg/dL'nin üzerine çıktığında hiperkalsemi yani kalsiyum yüksekliği söz konusudur.

Çocuklarda kandaki kalsiyumun normal değeri yaşa göre değişir:

  • 0-6 ay: 2.2-2.6 mg/dL
  • 7-12 ay: 2.5-2.9 mg/dL
  • 1-3 yaş: 2.6-3.1 mg/dL
  • 4-8 yaş: 2.7-3.2 mg/dL
  • 9-18 yaş: 2.8-3.3 mg/dL

Hamile kadınlarda kandaki kalsiyumun normal değeri 8.6-10.2 mg/dL'dir.

Emziren kadınlarda kandaki kalsiyumun normal değeri 8.6-10.5 mg/dL'dir.

Kalsiyum seviyeleri, aşağıdaki faktörler tarafından etkilenebilir:

  • Yaş
  • Cinsiyet
  • Hamilelik
  • Emzirme
  • Diyet
  • İlaçlar
  • Hastalıklar

Kalsiyum seviyeleri, düzenli olarak yapılan kan testleri ile kontrol edilebilir.

Kandaki Kalsiyum Nasıl Düşürülür?

Kandaki kalsiyum seviyelerini düşürmek için uygulanabilecek tedaviler, hiperkalsemiye neden olan faktöre göre değişir.

Hiperparatiroidizme bağlı hiperkalsemide, paratiroid bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir. Paratiroid bezleri, kandaki kalsiyum seviyelerini düzenleyen hormonlar üretir. Hiperparatiroidizmde, paratiroid bezleri aşırı aktiftir ve bu da kandaki kalsiyum seviyelerinin yükselmesine neden olur. Paratiroid bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması, kandaki kalsiyum seviyelerini düşürmenin en etkili yoludur.

Kanser nedeniyle oluşan hiperkalsemide, kanser tedavisi hiperkalsemiyi tedavi edebilir. Bazı kanserler, kandaki kalsiyum seviyelerinin yükselmesine neden olabilir. Bu kanserler arasında meme, akciğer, böbrek, baş ve boyun kanserleri, multiple miyelom, lenfoma, lösemi gibi kan hastalıkları bulunmaktadır. Kanser tedavisi, kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını durdurarak kandaki kalsiyum seviyelerini düşürebilir.

Diğer durumlarda, hiperkalsemiyi tedavi etmek için sıvı alımı arttırmak, diüretik ilaçlar kullanmak ve kalsiyum emilimini azaltmak için ilaçlar kullanmak gibi önlemler alınabilir.

  • Sıvı alımı arttırmak: Vücutta yeterli miktarda sıvı bulunması, böbreklerin kalsiyumu atmasına yardımcı olur. Hiperkalsemisi olan kişiler, günde en az 2-3 litre sıvı tüketmelidir.
  • Diüretik ilaçlar kullanmak: Diüretik ilaçlar, böbreklerin sıvı ve tuz atmasına yardımcı olur. Hiperkalsemisi olan kişilere, kalsiyumun vücuttan atılmasını hızlandırmak için diüretik ilaçlar verilebilir.
  • Kalsiyum emilimini azaltmak için ilaçlar kullanmak: Kalsiyum emilimini azaltmak için ilaçlar, bağırsaklardan kana geçen kalsiyum miktarını azaltabilir. Hiperkalsemisi olan kişilere, kalsiyum emilimini azaltmak için ilaçlar verilebilir.