1710-1711 Osmanlı-Rus Savaşı: Prut Savaşı

15.06.2023 / Tarih / Eğitim

Prut Savaşı, Rusya Çarlığı ile Osmanlı Devleti arasında 1710-1711 yıllarında gerçekleşen bir savaştır.

1710-1711 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya Çarlığı arasında gerçekleşen bir çatışmadır. Bu savaş, Büyük Kuzey Savaşı'nın bir parçası olarak ortaya çıkmıştır.

Büyük Kuzey Savaşı, 1700-1721 yılları arasında Rusya Çarlığı ile çeşitli Avrupa devletleri arasında gerçekleşen bir çatışma dönemidir. Osmanlı İmparatorluğu da bu savaşa taraf oldu. Rusya, Baltık Denizi'ne erişimini genişletme hedefiyle savaşa girerken, Osmanlı İmparatorluğu ise Rusya'nın Karadeniz'e olan genişlemesinden endişe duymaktaydı.

1710-1711 Osmanlı-Rus Savaşı, Rusya'nın Azak Kalesi'ni ele geçirmek amacıyla başlattığı bir seferle başladı. Ruslar, Azak Kalesi'ni kuşattı ve ele geçirdi. Bunun üzerine Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'ya karşı bir sefer düzenlemeye karar verdi.

Osmanlı ordusu, 1711 yılında Prut Nehri üzerindeki Prut Muharebesi'nde Ruslara karşı savaştı. Osmanlı İmparatorluğu, Rusların karşı saldırısı karşısında ağır kayıplar verdi ve yenildi. Bu yenilgi sonucunda Osmanlı İmparatorluğu, Prut Antlaşması'nı imzalamak zorunda kaldı.

Prut Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu'na ağır koşullar dayatmaktaydı. Antlaşma gereği, Osmanlılar Azak Kalesi'ni Rusya'ya teslim etmek zorunda kaldılar ve Rusya'ya savaş tazminatı ödemek zorunda kaldılar.

1710-1711 Osmanlı-Rus Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya Çarlığı arasındaki güç dengesinde bir değişikliğe işaret etti. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu'nun gücünün azaldığını ve Rusya'nın bölgede daha etkili hale geldiğini gösterdi. Aynı zamanda, Osmanlı-Rus ilişkilerindeki gerilimin artmasına ve ilerideki çatışmalara zemin hazırladı.

Prut Savaşı Nedenleri

• Azak Kalesi Sorunu: Azak Kalesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Karadeniz'e olan erişimini kontrol eden stratejik bir noktaydı. Rusya, Karadeniz'e olan genişlemesini hızlandırarak Azak Kalesi'ni ele geçirdi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolündeki topraklara saldırdı. Bu durum, Osmanlı İmparatorluğu'nu endişelendirdi ve savaşın başlıca nedenlerinden biri haline geldi.
• Büyük Kuzey Savaşı: Prut Savaşı, Büyük Kuzey Savaşı'nın bir parçasıydı. Büyük Kuzey Savaşı, Rusya Çarlığı ile çeşitli Avrupa devletleri arasında gerçekleşen uzun süreli bir savaştı. Osmanlı İmparatorluğu da bu savaşa taraf oldu ve Rusya'ya karşı askeri eylemlerde bulundu.
• Güç Dengesi: Osmanlı İmparatorluğu, 17. yüzyılda büyük bir güç olarak Avrupa'da etkiliydi. Ancak, 18. yüzyılda gücü azalmaya başladı ve bu durum, Rusya'nın bölgedeki gücünün artmasına zemin hazırladı. Prut Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun gücünün azaldığını ve Rusya'nın bölgede daha etkili hale geldiğini gösterdi.
• Sınır Anlaşmazlıkları: Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya Çarlığı arasında sınır anlaşmazlıkları ve çatışmalar yaşanıyordu. Her iki taraf da stratejik öneme sahip toprakları kontrol etmek istiyordu. Bu anlaşmazlıklar da Prut Savaşı'nın nedenlerinden biri olarak ortaya çıktı.
• Ticaret Hakları: Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasındaki ticaret ilişkileri, çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmıştı. Her iki taraf da ticaret haklarını ve sınırlarını korumak için mücadele ediyordu. Bu ticaret anlaşmazlıkları da savaşın nedenlerinden biri olarak öne çıktı.

Bu faktörlerin bir kombinasyonu, Prut Savaşı'nın patlak vermesine yol açtı. Her iki taraf da stratejik çıkarlarını savunmak için savaşa girdi ve sonuçta Prut Antlaşması ile savaş sona erdi.

Savaşın Sonuçları

• Osmanlı İmparatorluğu'nun Yenilgisi: Prut Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu ağır bir yenilgi aldı. Osmanlı ordusu, Prut Nehri üzerindeki Prut Muharebesi'nde Ruslar karşısında başarısız oldu ve büyük kayıplar verdi.
• Prut Antlaşması: Osmanlı İmparatorluğu, yenilgi sonrasında Rusya'yla Prut Antlaşması'nı imzalamak zorunda kaldı. Antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'na ağır koşullar getirdi. Buna göre, Osmanlılar Azak Kalesi'ni Rusya'ya teslim etmek zorunda kaldılar ve Rusya'ya büyük miktarda savaş tazminatı ödemek zorunda kaldılar.
• Azak Kalesi'nin Kaybı: Prut Savaşı sonucunda Azak Kalesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolünden çıktı ve Rusya'ya geçti. Bu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Karadeniz'e olan erişimini kısıtladı ve stratejik bir kayıp olarak değerlendirildi.
• Osmanlı-Rus İlişkilerinde Değişim: Prut Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya Çarlığı arasındaki ilişkilerde gerilimin artmasına ve daha sonraki çatışmalara zemin hazırladı. Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'nın güçlenmesi ve sınırlarına yönelik tehditlerle daha fazla uğraşmak zorunda kaldı.
• Osmanlı İmparatorluğu'nun Güçsüzlüğünün Göstergesi: Prut Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun güçsüzlüğünü ve zayıflayan bir imparatorluk olduğunu gösterdi. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki diğer devletlerle olan rekabetinde geri çekildiğini ve gücünün azaldığını ortaya koydu.

Prut Savaşı'nın sonuçları, Osmanlı İmparatorluğu'nun aleyhine olmuş ve Rusya'nın bölgede daha etkili hale gelmesine katkıda bulunmuştur. Bu durum, Osmanlı-Rus ilişkilerindeki dengelerin değişmesine ve bölgedeki siyasi haritada değişikliklere yol açmıştır.

Prut Antlaşması

Prut Antlaşması, 1711 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya Çarlığı arasında imzalanan bir antlaşmadır. Antlaşma, Prut Savaşı'nın sonucunda imzalanmıştır ve şu önemli maddeleri içermektedir:

• Azak Kalesi'nin Rusya'ya Teslimi: Antlaşma gereği, Osmanlı İmparatorluğu, Azak Kalesi'ni Rusya'ya teslim etmek zorunda kalmıştır. Bu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Karadeniz'e olan erişimini kaybetmesine yol açmıştır.
• Savaş Tazminatı: Osmanlı İmparatorluğu, Rusya'ya büyük miktarda savaş tazminatı ödemek zorunda kalmıştır. Bu tazminat, Osmanlı İmparatorluğu'nun savaş masraflarını karşılamak için Rusya'ya ödenmiştir.
• Ticaret Hakları: Antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu ve Rusya arasındaki ticaret ilişkilerini düzenlemiştir. Taraflar, karşılıklı olarak ticaret haklarına saygı gösterme ve ticaretin serbestçe yapılmasını sağlama konusunda anlaşmışlardır.
• Esirlerin İadesi: Antlaşma, her iki tarafın da savaş esirlerini karşılıklı olarak iade etmesini öngörmüştür. Böylece, savaş esirleri serbest bırakılmış ve evlerine dönmeleri sağlanmıştır.

Prut Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu'nun ağır koşullar altında Rusya'ya boyun eğmesini gösteren bir antlaşmadır. Osmanlı İmparatorluğu, Azak Kalesi'nin kaybı ve savaş tazminatı gibi ağır bedeller ödemek zorunda kalmıştır. Antlaşma, Osmanlı İmparatorluğu'nun gücünün azaldığını ve Rusya'nın bölgedeki etkisini artırdığını gösteren bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir.

Ayrıca Bakınız

• Osmanlı Devleti ile Rusya Arasında Geçen Savaşlar
• Prut Antlaşması