Anadolu Rock Nedir?

15.12.2020 / Kültür / Sanat / Genel

Müzik, toplumun, kültürün ve sanatın bir parçasıdır. Zaman içerisinde bu olgular içerisindeki değişimler ve akımlar ile gelişmiştir.

Müzik, sanatın bir dalı olduğundan değişime ve gelişime açıktır. Müzik tarihine baktığımızda bu değişimleri görebiliriz. Bunun sonucu olarak da karşımıza çıkan pop, rap, rnb, caz, blues ve rock gibi birçok müzik türünü deneyimleyebiliriz. Fakat bu yazımızda özellikle rock müziğini inceleyeceğiz.

Rock müzik, İngiltere ve ABD'de 1950'li yıllarda yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı ve 1960'lı yıllarda iyiden iyiye kendini belli ederek, genç kitleler arasında hızla yayıldı. Bu aşamadan sonra farklı kültürü ve bakış açısı olan kişiler kendi tarzını oluşturdu. Doğal olarak rock müzik alt başlıklara ayrıldı. Hard rock, heavy metal, british rock gibi tarzlar gelişti ve bunlarda kendi içlerinde dallara ayrıldı.

Rock müzik Türkiye'ye geldiğinde ise seveni dinleyeni hatta icra edeni bile pek yoktu. O ana kadar Türk sanat müziği, Türk halk müziği ve pop müzik dinleyen insanlar bir anda karşılarında uzun saçlı, dar pantolonlu, çizme giyen, takı takan sanatçılar gördü. Erkin Koray, Ersen ve Dadaşlar, 3 Hürel, Barış Manço ve Cem Karaca gibi, bugün kültürümüzde büyük bir yeri olan sanatçılar, o günlerde oldukça garip karşılanmıştı.

Halkın karşısında artık giyim tarzı ve müziği farklı olan birileri vardı. Yeni olan bir müzik türünü, çoğunlukla radyo ve plakların rağbet gördüğü bir dönemde, hele de reklamsız bir şekilde insanlara tanıtmak ve sevdirmek için ne yapmak gerekiyordu? Cevabı basit. Müziğini kendinden olanla harmanlayarak, bulunduğun coğrafyanın kültürünü işlemen gerekiyordu. Coğrafya sadece kaderi değil aynı zamanda tarzı da belirliyordu.

Asıl olarak İngiltere’de ortaya çıkan rock müzik, nasıl ki kendi kültürü içerisinde British Rock olarak adlandırılıyorsa, ülkemizde yapılan rock müzik de kendi kültürüne has bir isim aldı: Anadolu rock. Tabi ki sadece isimde kalamazdı. Bu tarzın altını doldurmak da gerekiyordu. Yapılan cover parçalar ve besteler, Anadolu makamları, Anadolu dörtlükleri ve ezgileri içeriyordu. Cem Yılmaz'ın Anadolu rock tarifinde dediği gibi:

Biraz doğadan, biraz akrabalıktan ve ikilemelerden…

İşte bunlar Pink Floyd, Elvis Presley ve Chuck Berry gibi büyük sanatçıların yaptığı rock müzikten Anadolu Rock'ı ayıran temel motiflerdi. Ersen ve Dadaşlar'dan “Bir Ayrılık, Bir Yoksulluk, Bir Ölüm” parçası buna örnek verilebilir.

Anadolu Rock diğer tarzlardan hangi yönüyle ayrılır?

Rock müziğin genelgeçer haline göre daha sade daha sakin güfteleri vardı. Bu tarzın olmazsa olmazları, gitar soloların daha sade, mırıldanabilir ve bilindik halk müziği ezgilerine daha yakın olmasıydı.

Bas gitarlar diğer tarzlara hatta diğer ülkelerde ki rock müzik tarzlarına göre ön plandaydı. Daha ezgiseldi ve bazen de şarkının ana melodisiydi. “Dönence” ve “Gül Pembe” en bilindik örnekleridir. Parçalarda bağlamaya yer verilirdi. Ağıt şeklinde nidalar olurdu. Ozanların, aşıkların, eski ve yeni dönem şairlerin eserlerini bestelemeye daha uygun bir tarzdı.

Bu tarzı kimler oluşturdu ve kimler geliştirdi?

Anadolu rock tarzını oluşturan, kuran ve öncüsü olan Murat Ses'tir. Daha sonrasında ise Erkin Koray, 3 Hürel, Ersen ve Dadaşlar, Barış Manço, Cem Karaca ve Moğollar gibi tekli ve çoklu müzisyenler benimsemiş ve ileriye taşımıştır.

Sizce Anadolu Rock var mı yok mu?

Anadolu rock için, “öyle bir tarz yok” denilse de müzik kültürümüzün bir parçası olan bu tarzdan sizlere bahsettik. Bu içeriğin bonusu olarak da sizi, bütünüyle Anadolu Rock’ı bulabileceğiniz, Ersen ve Dadaşlar’ın “Dostlar Beni Hatırlasın” cover şarkısıyla baş başa bırakıyoruz.